Ελένη Χαλμαντζή - Ψυχολόγος

Τρίτη 30 Ιουλίου 2013

Σε ποιο βαθμό μας αγγίζει η κοινωνική επιρροή;



  Είμαστε όντα φτιαγμένα μέσα από κοινωνικούς κανόνες και αρχές. Το φύλο μας, η ύπαρξή μας, η εμφάνισή μας, η συμπεριφορά μας, οτιδήποτε έχει να κάνει με εμάς, στηρίζεται πάνω σε κοινωνικές βάσεις.

  Μεγαλώνοντας μαθαίνουμε τι είναι σωστό και τι λάθος, τι είναι αποδεκτό και μη αποδεκτό, αρχικά στο οικογενειακό περιβάλλον, έπειτα στο σχολικό και το κοινωνικό περιβάλλον. Μαθαίνουμε να συμπεριφερόμαστε, να μιλάμε ευπρεπώς, να ντυνόμαστε καθωσπρέπει, να μη δίνουμε δικαιώματα.

  Και πέρα από όλους αυτούς τους κανόνες και τις αρχές, σε ποιο βαθμό άραγε προσαρμοζόμαστε στις κοινωνικές επιταγές; Και σε ποιο βαθμό υποτάσσουμε τα θέλω και τις επιθυμίες μας στην κοινωνική επιρροή; Όπως επίσης, σε ποιο βαθμό υιοθετούμε στερεότυπα και αλλάζει ριζικά η συμπεριφορά μας ή οι αντιλήψεις μας;

  Πόσες φορές σκεφτήκατε… πάω στη δουλειά πρέπει να ντυθώ ανάλογα, πάω στην εκκλησία πρέπει να ντυθώ ανάλογα, μιλάω με κάποιον αξιόλογο άνθρωπο να προσέξω τι να πω. Και όλες αυτές οι σκέψεις, συνοδευόμενες από άγχος και στρες για το αποτέλεσμα, για την όποια απόρριψη από το κοινωνικό περιβάλλον, για την επιτυχή έκβαση του επιθυμητού αποτελέσματος.

  Θέλουμε να είμαστε πάντα όμορφοι και περιποιημένοι; Θέλουμε να δείχνουμε πάντα τέλειοι, και να δίνουμε τον καλύτερο μας εαυτό; Μήπως όλες αυτές οι συμπεριφορές μας κουράζουν, μήπως συχνά είναι ψυχοφθόρο όλο αυτό και μας δημιουργεί πίεση αντί για ευχαρίστηση και ικανοποίηση.

  Τότε ίσως, θα πρέπει να αναλογιστούμε, πως αν είμαστε γνήσιοι και ειλικρινείς άνθρωποι, πρώτα με τον εαυτό μας και έπειτα με τους άλλους, αυτό θα μας κάνει να νιώσουμε πιο άνετα, θα μας γεμίσει αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθηση, καθώς η γνησιότητα και η αλήθεια στις σχέσεις των ανθρώπων, βοηθά στην αυτογνωσία και στην καλύτερη γνώση του άλλου.

  Οπωσδήποτε, υπάρχουν κανόνες που θα πρέπει να ακολουθούμε σύμφωνα με την εκάστοτε κοινωνία, σύμφωνα με τις εκάστοτε συνθήκες εργασίας, σύμφωνα με τις κοινωνικές επιταγές, σκοπός όμως αυτού του άρθρου είναι να καταλάβετε, πως όσο πιο αληθινοί είστε με τους ανθρώπους στις διαπροσωπικές σας σχέσεις, τόσο πιο ουσιαστικές σχέσεις πραγματοποιείτε και τόσο πιο άνετοι και χαλαροί νιώθετε, καθώς δεν έχετε να κρύψετε τίποτα.

  Μη φοβάστε να δείξετε τον αληθινό σας εαυτό, να είστε σίγουροι πως αυτός είναι ο πιο αποδεκτός, από οποιαδήποτε άλλη μάσκα ξένη στο πρόσωπό σας, που μόνο άγχος μπορεί να φέρει, παρά χαρά και ικανοποίηση. Εμπιστευτείτε το δυναμισμό της προσωπικότητάς σας, μόνο αυτός μπορεί να φέρει τα καλύτερα αποτελέσματα. Προσπαθήστε να τον ανακαλύψετε, εκεί θα βρείτε πολλές, ίσως κρυμμένες αρετές, που μπορούν να σας δώσουν ότι ζητάτε. Καλό ταξίδι στην αναζήτηση του πραγματικού σας εαυτού!

Τρίτη 23 Ιουλίου 2013

Το συγνώμη και η πραγματική του διάσταση.



  Ακούμε συχνά στις σχέσεις, συγνώμη, δεν το ήθελα, ήταν λάθος μου. Πόσο πραγματικές είναι άραγε αυτές οι κουβέντες; Και πόσο μπορούν τα λάθη μας να επηρεάσουν μια σχέση ακόμα και να την καταστρέψουν;

  Όταν πρόκειται για ένα μικρό παιδί, το οποίο κάνει λάθος, μονίμως λέμε ζήτα αμέσως συγνώμη. Το λάθος βέβαια από τη δική μας πλευρά είναι, που σχεδόν ποτέ, δεν του εξηγούμε, τι σημαίνει να ζητάει κάποιος συγνώμη, δεν εξηγούμε τι έχει κάνει λάθος, και το πιο σημαντικό, ποια θα έπρεπε να είναι η αποδεκτή για εμάς συμπεριφορά. Όπως επίσης, προϋπόθεση του ζητάω από κάποιον συγνώμη είναι να μην το ξανακάνω.

  Η συγνώμη, λοιπόν, από μόνη της δεν σημαίνει τίποτα. Είναι απαραίτητο έπειτα από αυτήν, να επέλθει συζήτηση και να διευκρινιστεί η λανθασμένη συμπεριφορά. Πολλές φορές για κάποιους το να αδιαφορούν σε μια κατάσταση είναι φυσικό, ενώ για άλλους είναι λάθος.

  Είναι λοιπόν πολύ υποκειμενικό τι είναι λάθος συμπεριφορά και σωστή για τον καθένα, με αποτέλεσμα συχνά να βρισκόμαστε σε συγκρούσεις και διαπληκτισμούς, γιατί πολύ απλά δεν γνωρίζουμε τον άλλον.

  Μέσα από τα λάθη μας μαθαίνουμε τι θεωρεί κάποιος σωστό, τι του αρέσει, τι θέλει από τη ζωή του, αλλά και τι ζητά από εμάς τους ίδιους. Όταν λοιπόν, έχουμε κάνει κάποιο λάθος, και πάρουμε την απόφαση να ζητήσουμε συγνώμη, ήδη θα πρέπει να έχουμε δώσει το μήνυμα στον εαυτό μας, πως αυτό δεν θα πρέπει να ξανασυμβεί.

  Και λέω να πάρουμε την απόφαση, διότι πολλές φορές ο εγωισμός μας, δε μας αφήνει να δούμε τα λάθη μας, κοιτάμε μονόπλευρα και θεωρούμε πως έχουμε το αλάθητο. Μην ξεχνάτε όμως, πως όλοι ανεξαιρέτως είμαστε άνθρωποι και μέσα από τα λάθη μας θα μάθουμε, αρκεί να τα αποδεχτούμε.

  Το να παραδεχτείς το λάθος σου, δεν είναι μια αδυναμία, γιατί πολλοί το βλέπουν έτσι. Αντιθέτως είναι μια γενναία πράξη, που χρειάζεται ψυχική δύναμη και θάρρος. Πολλοί νιώθουν πως έτσι θα πέσουν στα μάτια του άλλου ή θα χάσουν το κύρος τους,(ιδίως οι άνδρες) άλλα δεν συμβαίνει αυτό.

  Η συγνώμη, στο άτομο που τη δέχεται, του δίνει τον χρόνο να σκεφτεί τι έχει συμβεί, του δίνει την ευκαιρία να επιλέξει, εάν μπορεί να συγχωρήσει αυτόν που έχει απέναντί του. Έπειτα από αυτά, μπορεί να του μιλήσει για το πώς αισθάνεται πραγματικά και τι επιθυμεί από τον άνθρωπο που συμπεριφέρθηκε λανθασμένα.

  Βέβαια, δεν θα ήθελα να παρερμηνευθώ, καθώς η συγνώμη είναι μία πολύ ουσιαστική λέξη για μένα, και δε σημαίνει ότι μονίμως κάνουμε λάθη και τα λύνουμε με μια συγνώμη. Όπως ανέφερα, είναι ένας τρόπος να γνωρίσεις τον άλλον μέσα από λάθη σου, να δίνεις και να παίρνεις ευκαιρίες αλλά ποτέ να μην κάνεις κατάχρηση αυτών και να εκμεταλλεύεσαι τον άλλον.

  Βοηθήστε τον άλλον να καταλάβει γιατί θυμώνετε μαζί του, δώστε του την ευκαιρία να επανορθώσει, ποτέ μην αφήνετε άλυτα προβλήματα στις σχέσεις σας. Είναι πολύ σημαντικό να συζητάτε, ότι σας απασχολεί και να μην κρατάτε τις άσχημες στιγμές, παρά μόνο ότι σας κάνει χαρούμενους και σας γεμίζει ευτυχία.

 Μη φοβάστε να ζητήσετε συγνώμη, όπως, επίσης μη φοβάστε να συγχωρέσετε κιόλας, διότι με αυτόν τον τρόπο, θα πάρετε, αλλά και θα δώσετε δύναμη στον άλλον και στον εαυτό σας αντίστοιχα στην εκάστοτε κατάσταση.

Σάββατο 13 Ιουλίου 2013

Η ενσυναίσθηση στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.



  Η ενσυναίσθηση είναι ένας όρος που σχετίζεται με τις σχέσεις. Είναι η ικανότητα που έχει κάποιος να ακούει αυτόν που έχει απέναντί του, να προσπαθεί να μπει στην θέση του, να συναισθάνεται και να συμπάσχει στο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο άλλος, αλλά να μην ξεχνάει πως ο ίδιος είναι μια διαφορετική προσωπικότητα.

  Παράλληλα, αυτός που έχει ενσυναίσθηση, αποδέχεται αυτόν που έχει απέναντί του χωρίς περιορισμούς, τον δέχεται χωρίς να τον κρίνει και του δίνει δύναμη να συνεχίσει να επικοινωνεί το πρόβλημά του.

  Η ενσυναίσθηση, είναι μια σπάνια ικανότητα, καθώς είναι πολύ δύσκολο να ακούς τον άλλον, χωρίς προκαταλήψεις, χωρίς στερεότυπα, χωρίς τις δικές σου αρχές. Διότι, πολλές φορές έχουμε διαφορετικές αντιλήψεις από τους συνομιλητές μας, την στιγμή όμως, που πρέπει να τους βοηθήσουμε, πρέπει να αφήσουμε τις δικές μας αντιλήψεις εκτός συζήτησης και να επικεντρωθούμε στο πρόβλημα του συνομιλητή μας.

  Χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια να μένεις ανεπηρέαστος σε κάθε τι που ακούς, μονό έτσι όμως μπορείς να αποδεχτείς τον άλλον εξολοκλήρου και οτιδήποτε αυτός σου πει.

  Επιπρόσθετα, η ενσυναίσθηση εμπερικλείει μέσα της ειλικρίνεια, δεν μπορείς να κοιτάς κάποιον στα μάτια, να τον ακούς και να του μιλάς και να μην είσαι ειλικρινής μαζί του, θα το καταλάβει, θα το νοιώσει, το βλέμμα μπορεί να μεταδώσει περισσότερα μηνύματα, από ότι το στόμα.

  Οφείλεις να είσαι αληθινός και έντιμος απέναντι στον συνομιλητή σου, διότι, με αυτόν τον τρόπο μπορείς να εξασφαλίσεις την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια που χρειάζεται κάποιος για να νοιώσει, όταν θέλει να σου πει κάτι σοβαρό για εκείνον.

  Μου λένε συχνά, οι γονείς, δεν μπορώ να είμαι φίλη της κόρης μου, αλλά θέλω να είμαι κοντά της και να την καταλαβαίνω, να την βοηθάω στα προβλήματά της. Αλλά πολλές φορές νιώθω μίλια μακριά από αυτήν την ηλικία.

  Το σημαντικό είναι το να μπεις στη θέση του άλλου, να δεις την ιστορία με τα δικά του μάτια, μόνο έτσι μπορείς να τον βοηθήσεις, για να είσαι όμως αντικειμενικός και ωφέλιμος για εκείνον θα πρέπει να επιστρέψεις στην δική σου οπτική γωνία και να απαντήσεις. Για αυτό ανέφερα παραπάνω, πως δεν πρέπει να ξεχνάς πως είσαι μια διαφορετική προσωπικότητα.

  Το να έχει κάποιος ενσυναίσθηση και να κατανοεί τον άλλον είναι πολύ σημαντικό και τουλάχιστον στην δουλειά μας απαραίτητο, καθώς το πρώτο πράγμα μου σου λέει κάποιος όταν ζητά την βοήθεια σου, είναι πως δε τον καταλαβαίνει κάνεις και πραγματικά το πιστεύει.

  Χρειάζεται να δουλέψουμε πολύ με τον εαυτό μας και με τους σημαντικούς ανθρώπους που έχουμε κοντά μας, να είμαστε αληθινοί και ειλικρινείς απέναντι στους άλλους, αυτή είναι μια καλή αρχή. Κι έπειτα να αποβάλλουμε στερεότυπα και τυχόν προκαταλήψεις που μπλοκάρουν την επικοινωνία μας με τους άλλους. Με αυτόν τον τρόπο η επικοινωνία θα διεξάγεται ομαλά και θα ενισχύεται. Δουλέψτε τις σχέσεις σας με τους ανθρώπους, διότι οι σχέσεις μας με τους άλλους είναι αυτές που μας κάνουν ευτυχισμένους!

Σάββατο 6 Ιουλίου 2013

Ένα άρθρο για τους άνδρες και τις γυναίκες…



  Άνδρες και γυναίκες, τόσοι ίδιοι, μα παράλληλα και τόσο διαφορετικοί… ακούμε συχνά να λένε διάφορα… «άνδρες από τον Άρη, γυναίκες από την Αφροδίτη», «οι άνδρες είναι δυνατοί και οι γυναίκες θέλουν την προστασία μας», «οι άνδρες έχουν ικανότητες, ενώ οι γυναίκες πονηριά»… και πολλά πολλά άλλα, τα οποία όχι μόνο πιστεύονται από πολλούς, αλλά είναι και αξίες, που ακολουθούν στην ζωή τους.

  Γιατί άραγε κατηγοριοποιούμε τόσα έντονα τα δύο φύλα, είμαστε τόσο διαφορετικοί μεταξύ μας, που δεν θα ‘πρεπε να δίνουμε καν σημασία στις τυχόν ομοιότητες που έχουμε;

  Παράλληλα, θα έπρεπε να δώσουμε μεγάλη προσοχή στο πόσο μας επηρεάζουν, όλες αυτές οι στερεοτυπικές ιδέες στην ζωή μας. Φανταστείτε πόσες φορές ήσασταν προκατειλημμένοι απέναντι σε μια γυναίκα οδηγό για το πώς θα αράξει ένα αυτοκίνητο και ακριβώς το ίδιο προκατειλημμένοι για το εάν ένας άνδρας θα έχει το σπίτι του καθαρό ή γενικά, εάν θα κάνει δουλειές στο σπίτι.

  Εκτός λοιπόν, από τις στερεοτυπικές ιδέες, τις οποίες τείνουμε να διαιωνίζουμε και να τις ενισχύουμε από γενιά σε γενιά, δυστυχώς για εμάς, η πίστη μας σε αυτές, καθορίζει και την συμπεριφορά μας.

  Βέβαια, με την είσοδο των γυναικών στην αγορά εργασίας και γενικότερα στις εξω-οικογενειακές υποθέσεις, κάποιες ιδέες προσπαθούν να αλλάξουν και μάταια μέλη και των δύο φύλων προσπαθούν να τις κρατήσουν σταθερές.

  Στόχος αυτού του άρθρου, είναι να κατανοήσουμε, πως θα πρέπει να βλέπουμε με μάτια καθαρά τους ανθρώπους, και λέω ανθρώπους, διότι είμαστε όπως το νόμισμα, αν το γυρίσεις από τη μία θα δεις τη θηλυκή του πλευρά ενώ από την άλλη την ανδρική. Δεν παύει όμως να είναι ένα νόμισμα και όχι δύο διαφορετικά.

  Θέλω να τονίσω λοιπόν, πως είναι σημαντικό να αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους όπως είναι και να τους αφήνουμε να μας δείξουν την προσωπικότητά τους, αφήνοντας πίσω τις προκαταλήψεις και τις στερεοτυπικές ιδέες, που τις περισσότερες φορές είναι επιβλαβείς για τις σχέσεις μας με τους άλλους.

  Δώστε την ευκαιρία στους ανθρώπους που σχετίζεστε να σας φανερώσουν τον πραγματικό τους εαυτό και μην είστε προκατειλημμένοι πριν ακόμα μιλήσετε μαζί τους.

  Μου κάνει εντύπωση μιλώντας με παιδιά εφηβικής ηλικίας να ακούω τόσο έντονα αυτές τις απόψεις και με τόσο πάθος να εκφράζονται και να μην αφήνονται ελεύθερα να πιστέψουν στην αξία του ανθρώπου να δείξει αυτό που είναι.

  Και το επισημαίνω αυτό, διότι όπως συχνά αναφέρω, οι βάσεις μπαίνουν μέσα στην οικογένεια, μην περνάτε λοιπόν και στα παιδιά σας τις σεξιστικές σας απόψεις, αφήστε τουλάχιστον αυτά, ελεύθερα να αποφασίσουν, πώς να σκέπτονται και να σχετίζονται με τους ανθρώπους.

  Και εάν έχετε τη δύναμη, εμφυσήστε τους τον κανόνα, να βλέπουν τους ανθρώπους με καθαρά μάτια, να είναι έτοιμα να δεχτούν τα ερεθίσματα από έξω και να μην επηρεάζονται από ιδέες εκ των έσω!