Ελένη Χαλμαντζή - Ψυχολόγος

Πέμπτη 27 Ιουνίου 2013

Η δύναμη της οπτικής επαφής.



  Η οπτική επαφή είναι ένας πολύ δυνατός παράγοντας, ο οποίος καθορίζει τις σχέσεις των ανθρώπων. Ιδίως στη δουλειά των ειδικών ψυχικής υγείας μπορείς να καταλάβεις πολλά, βλέποντας την συμπεριφορά των ανθρώπων που έρχονται να ζητήσουν την βοήθεια σου.

  Τους βλέπεις καμιά φορά να ιδρώνουν και να χάνουν το χρώμα τους μέχρι να καταφέρουν να σου πουν αυτό που θέλουν, το οποίο για εκείνους είναι πολύ σημαντικό. Άλλες φορές τους βλέπεις να τρέμουν ή να κουνούν τα πόδια τους επίμονα και να μην μπορούν καν να το συνειδητοποιήσουν έως ότου τους το αναφέρεις.

  Πολλές φορές, ακούς τους ανθρώπους να λένε, πως τα μάτια δε λένε ποτέ ψέματα, η οπτική επαφή λοιπόν σε βοηθάει αρκετά σε αυτό. Όταν κάποιον τον κοιτάς στα μάτια, είναι πολύ δύσκολο την στιγμή που είσαι ειλικρινής απέναντί του, εκείνος να μην είναι, διότι τα μάτια εκπέμπουν μεγάλη δύναμη και πολλές φορές μπορεί να προδώσουν τα λόγια σου.

  Αφορμή να γραφτεί αυτό το άρθρο ήταν η απουσία της οπτικής επαφής του καθηγητού μου στο  διαδικτυακό μάθημα, καθώς υπήρχε κάποιο πρόβλημα με την κάμερα του. Νιώθεις σαν να μιλάς με ένα τοίχο, που δεν μπορείς να δεις τις αντιδράσεις του, δεν μπορείς να δεις εάν βαριέται ή εάν ευχαριστιέται από την συζήτηση και το σημαντικότερο δεν μπορείς να έχεις την αλληλεπίδραση, την επιρροή που μπορεί να έχει ο ένας πάνω στον άλλον εξαιτίας της παρουσίας του.

  Είναι γεγονός, πως η τηλεόραση είναι ένας κοινωνικοποιητικός θεσμός, ο οποίος διαμορφώνει συμπεριφορές και δίνει πρότυπα στα παιδιά, πότε όμως δεν θα τα μάθει την ομιλούμενη γλώσσα, διότι με την τηλεόραση δεν υπάρχει καμία αλληλεπίδραση. Το άτομο είναι μονίμως δέκτης και η τηλεόραση στέλνει τα ερεθίσματα.

  Σε μια συζήτηση όμως, όπως και σε μια σχέση και να μη μιλάει το ένα από τα δύο μέλη, η αλληλεπίδραση υπάρχει και επηρεάζει τον συνομιλητή. Οι αντιδράσεις, οι εκφράσεις του προσώπου, τα νεύματα είναι καθοριστικοί παράγοντες για την διακοπή μιας συζήτησης ή την θετική ανατροφοδότηση που μπορείς να πάρεις από τον άλλον και να συνεχίσεις.

  Αν παρατηρήσεις τους ανθρώπους καθώς μιλάς μαζί τους, θα δεις πως πολλές φορές οι εκφράσεις του σώματος και του προσώπου τους λένε πολλά, περισσότερα από ότι μπορεί να πουν με τα λόγια τους.

  Κάνε ένα τεστ στον εαυτό σου, όταν βαριέσαι έναν συνομιλητή ή όταν δεν έχεις διάθεση να μιλήσεις ή ακόμα και όταν είσαι ερωτευμένος, δες πως συμπεριφέρεσαι στον συνομιλητή σου.

  Μην κρύβεις τα συναισθήματά σου, καλό είναι όταν νιώθεις ευχαρίστηση ή ακόμα και δυσφορία με κάποιον, να του το πεις, διότι μόνο έτσι δημιουργούνται αληθινές και ειλικρινείς σχέσεις και να είσαι σίγουρος, πως με αυτόν τον τρόπο, τοποθετούνται στέρεες βάσεις και οι σχέσεις δεν γίνονται επιφανειακές.

 

Τρίτη 18 Ιουνίου 2013

Η διαφορετικότητα στην ζωή μας.



  Αν κοιτάξουμε γύρω μας, όλοι οι άνθρωποι είναι τόσο διαφορετικοί από εμάς, αλλά παράλληλα έχουν και πολλά κοινά ή αλλιώς όμοια στοιχεία με εμάς, είναι αυτά που μας κάνουν να ταιριάζουμε μαζί τους, και να σχετιζόμαστε είτε φιλικά, είτε ερωτικά, είτε συναδελφικά.

  Πέρα όμως, από τα στοιχεία της προσωπικότητας, συνεχώς μένουμε να δίνουμε προσοχή στα στοιχεία της εμφάνισης. Κάποιος μπορεί να είναι πολύ αδύνατος ή κάποιος να είναι πιο γεμάτος. Άλλος είναι ξανθός κι άλλος καστανός. Μια γυναίκα μπορεί να έχει πλούσιο στήθος, μια άλλη πιο μικρό.

  Το ιδανικό το γνωρίζουμε μέσα από την τηλεόραση, τις διαφημίσεις και ότι μας προσφέρουν τα μέσα μαζικής επικοινωνίας και ενημέρωσης. Άλλοτε μια γυναίκα γεμάτη μπορεί να θεωρούνταν όμορφη και από εύπορη οικογένεια σε αντίθεση με την αδύνατη που θεωρούνταν καχεκτική και φτωχή.

  Τα κοινωνικά πρότυπα αλλάζουν με το πέρασμα το χρόνων, εμείς όμως, γιατί δίνουμε τόση μεγάλη αξία στην εμφάνιση των ανθρώπων, γιατί δεν ενδιαφερόμαστε πρώτα από όλα για την προσωπικότητά τους, για τις γνώσεις και το μορφωτικό τους επίπεδο;

  Το πρόβλημα είναι πολλές φορές, ότι πληγώνουμε ανθρώπους, οι οποίοι είναι διαφορετικοί από εμάς, βασιζόμενοι στα στερεότυπα και τις κοινωνικές επιταγές, που μας υποδεικνύουν ποιος είναι όμορφος και ποιος όχι.

  Πολλά παιδάκια στο σχολείο ακούν καθημερινά, «είσαι χοντρός, δεν σε θέλουμε στην παρέα μας, φοράς γυαλιά ή σιδεράκια..κτλ.», όλοι αυτοί οι χαρακτηρισμοί, τα σημαδεύουν στην ζωή τους, πράγμα που σημαίνει πως μπορεί να μεγαλώσουν με μια σκληρότητα απέναντι στους ανθρώπους, ή κοινωνικά αποκλεισμένα, ή ακόμα και υπερβολικά ευαίσθητα.

  Το θέμα όμως, όπως ανέφερα και παραπάνω, είναι για πιο λόγο δίνουμε τόση μεγάλη σημασία σε αυτό που λέγεται εμφάνιση ή style, ίσως είναι ένα μεγάλο στερεότυπο, το ότι με την ομορφιά μπορείς να κάνεις τα πάντα.

  Ακόμα, θεωρούμε πως οι «όμορφοι» άνθρωποι είναι γενικώς τέλειοι και σε όλα τα υπόλοιπα επίπεδα, ή μάλλον προσδοκούμε να είναι έτσι. Γνωρίζοντάς τους βέβαια, καταλαβαίνουμε πόσο λάθος κάνουμε.

  Θα ήθελα λοιπόν, να μεταφέρω πως όλοι είμαστε άνθρωποι και πως σίγουρα διαφέρουμε σε πολλά επίπεδα, αλλά μοιάζουμε και σε πάρα πολλά άλλα. Καλό είναι να παρατηρούμε και τις ομοιότητες, πέρα από τις διαφορές που έχουμε.

  Και να μην είμαστε προκατειλημμένοι για το τι μπορεί να μας δώσει ο άλλος, μόνο και μόνο επειδή εμφανισιακά δε μας καλύπτει τα στάνταρ, και όταν λέω να μας δώσει, εννοώ σε όλους τους τομείς, φιλίας, εργασίας, προσόντων, ικανοτήτων και πολλά άλλα.

  Να έχετε τους ορίζοντες σας ανοιχτούς και μη μένετε με ότι σας προσφέρουν οι κοινωνικές επιταγές. Να είστε ανοιχτοί σε όλους τους ανθρώπους και να τους γνωρίζετε πρώτα, πριν τους αξιολογήσετε, να είστε σίγουροι πως θα εκπλαγείτε από αυτά που μπορείτε να ανακαλύψετε μέσα από αυτούς!!! 

Τετάρτη 12 Ιουνίου 2013

Υποσυνείδητη ζήλεια.



  Η ζήλεια είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε όλα τα είδη των σχέσεων και σε όλα σχεδόν, τα είδη των έμβιων όντων. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην ζηλεύει ακόμα και αν το ισχυρίζεται, ακόμα και όταν ο ίδιος το πιστεύει με όλη τη δύναμη της ψυχής του.

  Η ζήλεια είναι στοιχείο της προσωπικότητας μας και απλώς διαφέρουμε στην ένταση που την εκφράζει ο καθένας, όπως επίσης και στον τρόπο έκφρασής της στους άλλους.

  Είναι ένα πολύ δυνατό συναίσθημα και η έκφραση για το άτομο που ζηλεύει είναι η ανακούφιση που βιώνει από την υποκειμενική απειλή, που αισθάνεται την εκάστοτε στιγμή.

  Πολλές φορές βέβαια, η έκφραση δεν πραγματοποιείται συνειδητά, αλλά μέσω υποσυνείδητων διαδικασιών. Υπάρχουν άνθρωποι, που χρόνια καταπιέζουν τα συναισθήματά τους, εξαιτίας των αρχών και των κανόνων της οικογένειας, αλλά και της κοινωνίας γενικότερα.

  Και είμαστε κι εμείς μέσα σε αυτούς. Πόσες φορές οι γονείς μας, μας είπαν μην ζηλεύεις τον αδελφό σου, μην τον τσιμπάς, γιατί δεν θα είσαι καλό παιδί, γιατί δεν θα σε αγαπάω. Στην ουσία μαθαίνουμε να ζούμε με κάποιες αρχές, καταπιέζοντας τα πραγματικά μας συναισθήματα και δημιουργώντας ένα αποδεκτό και ιδανικό ίσως, πρότυπο για την οικογένεια μας και τους άλλους.

  Ο οργανισμός μας όμως, έχει ανάγκη να αμυνθεί σε όλη αυτή την ψυχολογική πίεση, που υφίσταται από το περιβάλλον του. Στην παιδική ηλικία η έκφραση της ζήλειας είναι κάπως αποδεκτή, έως ότου μάθει το παιδί να συμπεριφέρεται ευπρεπώς.

  Αργότερα όμως, καθώς μεγαλώνει και εντάσσει στην ζωή του τα πρέπει, η ζήλεια συνεχίζει να υπάρχει και αν δεν εκφράζεται ανοιχτά στον άλλον, μπορεί να εκφράζεται υποσυνείδητα.

  Τέτοιες εκφράσεις υποσυνείδητης ζήλειας παρατηρούμε συχνά, όταν κάποιος κατά λάθος σκοντάφτει σε κάποιον άλλον, όταν ειρωνεύεται, όταν ψεύδεται χωρίς ιδιαίτερο λόγο και δεν το κάνει με επίγνωση. Όταν κάτι του ξεφεύγει, ενώ έπρεπε να μείνει μυστικό.

  Όταν μιμείται κάποιον και παρουσιάζεται, ως ανεξάρτητη προσωπικότητα και δεν παραδέχεται την αλήθεια. Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά παραδείγματα, αλλά αν ψάξουμε λίγο μέσα μας, όλοι θα βρούμε κάτι από αυτά.

  Σκοπός βέβαια, αυτού του άρθρου είναι ν’ αναγνωρίσουμε την κρυφά εκφραζόμενη ζήλεια. Θα πρέπει να μάθουμε να δουλεύουμε με τον εαυτό μας και να μην αφήνουμε στο σκοτάδι θέματα που μας απασχολούν. Είναι καλό, να παραδεχόμαστε τα ελαττώματα μας, γιατί μόνο τότε μπορούν να μας αποδεχτούν και οι άλλοι.

  Όταν εμείς, οι ίδιοι, είμαστε ξένοι προς τον εαυτό μας, τότε σίγουρα είναι πολύ δύσκολο να μας γνωρίσει και οποιοσδήποτε άλλος εις βάθος και κατά συνέπεια αδυνατούμε να έχουμε αληθινές και ειλικρινείς διαπροσωπικές σχέσεις στην ζωή μας.


  Μην φοβάστε να δείξετε τον πραγματικό σας εαυτό, προσπαθήστε όμως, πρώτα να τον γνωρίσετε εσείς, και σε σχέση με την ζήλεια να ξέρετε, πως είναι ένα άκρως φυσιολογικό συναίσθημα, όπου όλοι το νιώθουμε αρκεί να μην μπαίνει εμπόδιο στην ζωή μας και στις διαπροσωπικές μας σχέσεις.


  Αν εμείς οι ίδιοι αδυνατούμε να χειριστούμε την κατάσταση, τότε ίσως είναι καλό να ζητήσουμε βοήθεια, είτε από κάποιον δικό μας άνθρωπο, είτε από ειδικό ψυχική υγείας. Μην αφήνετε τα προβλήματα να διαιωνίζονται, διότι με αυτόν τον τρόπο δεν λύνονται, αλλά αντιθέτως μεγαλώνουν και κάποια στιγμή εμφανίζονται ξανά και τότε η αντιμετώπισή τους μπορεί να είναι ακόμα πιο δύσκολη.

 

Δευτέρα 3 Ιουνίου 2013

Η επιρροή των τρίτων σε μια σχέση.


 

  Έχω αναφέρει πάρα πολλές φορές, πως οι άνθρωποι είναι μοναδικοί, είναι ξεχωριστοί και τόσο μα τόσο πολύ διαφορετικοί. Φανταστείτε λοιπόν, πόσο διαφορετικές μπορεί να είναι οι σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, αφού αποτελούνται κάθε φορά από εντελώς διαφορετικά στοιχεία.

  Αυτό, που θέλω να πω, είναι πως δεν υπάρχουν συνταγές επίλυσης προβλημάτων, τις οποίες θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε και κάθε φορά να περιμένουμε το ίδιο αποτέλεσμα. Και αυτό όχι μόνο σχετικά με τις σχέσεις διαφορετικών ανθρώπων, αλλά ακόμα και με τη σχέση ενός μόνο ζευγαριού.

  Ακούω συχνά, τους ανθρώπους να λένε πίσω από την πόρτα κάθε σπιτιού, ποτέ δεν ξέρεις τι κρύβεται. Και πράγματι αυτό ισχύει. Κάθε άνθρωπος ο οποίος εξομολογείται ένα πρόβλημά του και ζητάει επίλυση, είναι μόνο μία άποψη. Για να γνωρίζεις όμως, το θέμα επαρκώς, απαιτείται η πολύπλευρη επίγνωση του προβλήματος.

  Και αυτό κατ’ επέκταση, σημαίνει να συζητήσεις και με όλα τα υπόλοιπα μέλη που σχετίζονται με το πρόβλημα, ζευγάρι, γονείς, παιδιά, φίλους. Καθένας από τα εμπλεκόμενα μέλη επηρεάζει τη σχέση και για αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη.

  Όταν λοιπόν, ρωτούν πολλοί τι να κάνω στη σχέση μου; Ή αν συμπεριφερθώ με αυτόν τον τρόπο τι θα κάνει ο φίλος-η μου; Ή δεν ξέρω πώς να χειριστώ αυτήν την κατάσταση με τον άντρα μου.

  Αυτό που επισημαίνω, είναι πως στις σχέσεις, είτε αυτές είναι συζυγικές, είτε είναι φιλικές, είτε ακόμα και αδελφικές, τους κανόνες τους βάζουμε μόνο εμείς, εμείς= τα εμπλεκόμενα μέλη της σχέσης. Έτσι, κάνεις δεν μπορεί να πει τι πρέπει και τι δεν πρέπει, όταν βρίσκεται εκτός.

  Τις λύσεις, μόνο οι εμπλεκόμενοι μπορούνε να τις δώσουνε, ακόμα και όταν κάποιος ζητάει τη βοήθεια μας θα πρέπει να δούμε όλο το πλαίσιο, διότι μόνο έτσι μπορούμε να τον βοηθήσουμε.

  Σας φέρνω παράδειγμα την εμπλοκή των πεθερικών στα ζευγάρια, την εμπλοκή των φίλων γυναικών και ανδρών στα ζευγάρια, και πως μπορούν να καταστρέψουν τις σχέσεις με τις παρερμηνείες, με τα λάθος μηνύματα που λαμβάνουν και στέλνουν, αλλά και με τις τρελές υποθέσεις που μπορούν να κάνουν.

  Όταν αντιμετωπίζετε προβλήματα, προσπαθήστε να τα λύσετε με τον σύντροφό σας, μην τα αφήνετε να διαιωνίζονται. Αν δεν τα καταφέρνετε συμβουλευτείτε έναν ειδικό ή κάποιον που θα είναι ουδέτερος. Το σημαντικότερο όμως είναι, να είστε και οι δύο, διότι μόνον έτσι λύνονται οι παρεξηγήσεις και έρχονται τα πραγματικά προβλήματα στην επιφάνεια.

  Και μην ξεχνάτε τους κανόνες σε μια σχέση τους βάζετε μόνον εσείς, και κανένας δεν μπορεί να σας κρίνει και να σας επιβάλλει πώς να ζείτε.  Αυτό όμως, που θα πρέπει να έχετε στο μυαλό σας, είναι πως όταν κάτι είναι δυσλειτουργικό στη σχέση σας, επιβάλλεται να αλλάξει, μη μένετε στη συνήθεια και τη ρουτίνα, να επεμβαίνετε στην ζωή σας και να την αλλάζετε με τέτοιον τρόπο που θα σας κάνει καθημερινώς ευτυχισμένους.