Ελένη Χαλμαντζή - Ψυχολόγος

Δευτέρα 23 Δεκεμβρίου 2013

Η σημασία του περιβάλλοντος στην ψυχική υγεία.



  Οι έρευνες για την επιρροή του περιβάλλοντος στην ψυχοσύνθεση του ατόμου είναι πολλαπλές και συχνά αντικρουόμενες με εκείνες που δίνουν καθοριστική σημασία για την συμπεριφορά του ατόμου στα γονίδιά του. Σε αυτό το άρθρο, θα δοθεί σημασία στους περιβαλλοντικούς παράγοντες και πως ένα καλό υποστηρικτικό πλαίσιο είναι συχνά ικανό, να βοηθήσει στην ανάρρωση ψυχοπαθολογικών παθήσεων.

  Ένα ασφαλές περιβάλλον χαρακτηρίζεται από φροντίδα, αγάπη και κυρίως ενδιαφέρον προς τα μέλη. Παράλληλα, η αφοσίωση η ειλικρίνεια, και η άνευ όρων αποδοχή μεταξύ των μελών, συμβάλλουν στην ασφάλεια, που έχει ανάγκη κάθε μέλος για να νιώθει ήρεμο και ισορροπημένο ψυχολογικά.

  Από την άλλη πλευρά, ένα περιβάλλον στο οποίο, υπάρχουν συγκρούσεις μεταξύ των μελών, όταν οι γονείς εναλλάσσουν τη φροντίδα των παιδιών με παππούδες και γιαγιάδες ή με παραμάνες διασπούν την ισορροπία. 
Παράλληλα, η αδιαφορία ή συχνά η απουσία των γονιών δημιουργεί μία απόσταση μεταξύ των μελών και η ποιοτική επικοινωνία αρχίζει να εκλείπει.

  Ένα ισορροπημένο περιβάλλον βοηθάει στην ψυχική υγεία του ατόμου. Μεγαλώνοντας σε ένα ασφαλές περιβάλλον, αποκτά αυτοπεποίθηση και κυρίως αυτοεκτίμηση και μπορεί να ανταπεξέρχεται καλύτερα στις δυσκολίες αφού, πάντα θα υπάρχει ένα καλό υποστηρικτικό πλαίσιο το οποίο θα το στηρίζει και θα βοηθά το άτομο να τις ξεπεράσει.

  Στα άτομα με ψυχοπαθολογικά προβλήματα, ένα καλό υποστηρικτικό περιβάλλον, συχνά είναι πολύ καλύτερα και από τη φαρμακευτική αγωγή, χωρίς φυσικά να θέλω να μειώσω την αξία των φαρμάκων στις ψυχικές ασθένειες.

  Έρευνες έχουν αποδείξει, πως άτομα με ψυχοπαθολογία τα οποία ήταν έγκλειστα σε ιδρύματα, η ανάρρωσή τους ήταν βραδύτερη, από άτομα τα οποία βρίσκονταν σε οικείο περιβάλλον, με τα αγαπημένα τους πρόσωπα.

  Παράλληλα, περιπτώσεις με μητέρες οι οποίες γέννησαν πρόωρα τα μωρά τους, και βρίσκονταν δίπλα τους τις περισσότερες ώρες, έβγαιναν υγιή, πιο γρήγορα από τα νοσοκομεία, από βρέφη τα οποία, δεν επιτρεπόταν η συχνή παρουσία της μητέρας στο χώρο που βρισκόντουσαν αυτά.

  Θα μπορούσα να αναφέρω πολλά παραδείγματα ακόμα, αλλά νομίζω πως όλοι μας καθημερινά, βλέπουμε πόσο καθοριστικό ρόλο παίζει το περιβάλλον στην ζωή μας. Πέρα από το οικογενειακό περιβάλλον, ακόμα και στον εργασιακό χώρο παρατηρούμε, πως όταν είναι ευχάριστος μας δίνει διαφορετική ευχάριστη διάθεση να πάμε για δουλειά, αντίθετα, όταν σε αυτό υπάρχει άσχημη ατμόσφαιρα, επηρεαζόμαστε αρνητικά και αποδίδουμε λιγότερο από αυτό που επιθυμούμε.


  Προσπαθήστε να φτιάχνετε το χώρο σας ευχάριστο και ζωντανό, να είστε δεμένοι με τους αγαπημένους σας ανθρώπους και να δίνετε μεγάλη σημασία στις σχέσεις σας μαζί τους, γιατί στις δύσκολες στιγμές αυτοί είναι που θα σας στηρίξουν! Και σίγουρα σε ένα καλό, υποστηρικτικό περιβάλλον ξεπερνάμε πιο γρήγορα τις δυσκολίες μας από ότι μόνοι μας!

Τρίτη 17 Δεκεμβρίου 2013

Τα πρόσωπα της αγάπης.



  Η αγάπη είναι ένα μοναδικό συναίσθημα και συνάμα τόσο πολύπλοκο και στις εκφάνσεις του διαφορετικό. Και αυτό συμβαίνει γιατί όλοι μας είμαστε τόσο διαφορετικοί, ενώ χρησιμοποιούμε την ίδια λέξη για αυτά που νοιώθουμε.

  «Σ’ αγαπώ» λέμε και μπορεί να εννοούμε πολλά πράγματα και ενώ εμείς μπορεί να θέλουμε να δείξουμε αυτό που βγαίνει από μέσα μας, ο άνθρωπος που έχουμε απέναντί μας πότε δεν θα το καταλάβει, γιατί από την δική του πλευρά τα πράγματα είναι διαφορετικά.

  Ο καθένας, για παράδειγμα μπορεί να λέει σε αγαπώ, και να δείχνει το ενδιαφέρον του, την ανησυχία του, την δυσκολία του στην έκφραση, διότι με μία λέξη μπορείς να καλύψεις πλήθος συναισθημάτων.

  Άλλος πάλι, μπορεί να θέλει να μιλήσει για την ζήλεια του, για το πάθος του και την ερωτική του έλξη για έναν άνθρωπο και να μιλά για αγάπη. Και κάποιος άλλος, να εκφράζει την ατέρμονη ζεστασιά που νιώθει να βρίσκεται με κάποιον και την απέραντη γαλήνη.

  Τι ορισμό άραγε θα μπορούσαμε να δώσουμε στην «αγάπη», υπάρχουν λέξεις που θα μπορούσαν να την καθορίσουν; Νομίζω μόνο να την προσεγγίσουμε θα μπορούσαμε, διότι καμιά λέξη δεν μπορεί να την κλείσει μέσα της.

  Με ρωτάνε πολλοί και η ζήλεια αγάπη είναι, και αναρωτιέμαι μήπως η ζήλεια δεν είναι και αυτή μια έκφραση της αγάπης, καθώς κάποιος δείχνει το ενδιαφέρον του και την ανάγκη του να του ανήκει αυτό που έχει, εγωιστικά μεν με την «αγάπη»;

  Υπάρχουν άνθρωποι που δεν μπορούν να την βάλουν καν στο λεξιλόγιο τους, γιατί φοβούνται μην χάσουν την δύναμη τους, δίνοντας ένα κομμάτι από τον εαυτό τους, μοιράζοντας με τους άλλους αυτό που νιώθουν. Και αυτοί δεν αγαπούν;

  Λένε πως αυτοί μπορεί να αγαπούν περισσότερο και θεωρούν την αγάπη πολύτιμη, γι αυτό δυσκολεύονται να την ονομάσουν, κι όμως μπορούν και την δείχνουν με τον δικό τους τρόπο, προσφέροντας δώρα, κάνοντας μια αγκαλιά και δίνοντας ένα γλυκό φιλί.

  Άλλοι πάλι, ενθουσιώδεις μοιράζουν την αγάπη τους στον κόσμο με κάθε τρόπο, γιατί πιστεύουν συχνά πως θα την πάρουν πίσω και διπλή, σε αυτούς τους ανθρώπους βλέπεις συχνά χαμόγελα γιατί, όπως λένε ότι δίνεις παίρνεις. Άραγε και εκείνοι δεν την εκτιμούν; Νομίζω πως την εκτιμούν το ίδιο και γι αυτό θέλουν να δίνουν χαρά στους γύρω τους μοιράζοντας αυτό που νιώθουν.

  Πολλοί την μνημονεύουν, τραγούδια και ποιήματα ουκ ολίγα στην ιστορία μας, θα έλεγα πως ένα τόσο δυνατό συναίσθημα τα αξίζει και θα σας πρότεινα να δείχνετε με κάθε τον τρόπο την αγάπη σας στους ανθρώπους που βρίσκονται κοντά σας.

  Γιατί αν κάνετε μια αναδρομή στο παρελθόν σας, σίγουρα οι περισσότερες αναμνήσεις θα εστιάσουν στις ευτυχισμένες σας στιγμές. Και ποιες ευτυχισμένες άραγε στιγμές, δεν πλημμυρίζουν από αγάπη;!


  Μη χάνετε λοιπόν, την ευκαιρία να εκφράζεστε, γιατί μέσα από τις διαπροσωπικές αλληλεπιδράσεις παίρνουμε ζωή, δυναμώνουμε, αλλάζουμε ιδέες και απόψεις, λαμβάνουμε αυτοπεποίθηση και βλέπουμε την ζωή με όλα τα χρώματα και όχι μονόπλευρά. Και όταν τα χρώματα αυτά είναι της αγάπης τότε σίγουρα η ζωή μας είναι πολύ καλύτερη!

Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013

Πώς να ζεις με άτομο που έχει ψυχική ασθένεια.




 Συχνά, γίνεται αναφορά στα άτομα που έχουν διάφορες ψυχικές ασθένειες, και δίνεται μεγάλη σημασία στο πώς να τα καταλάβουμε, να τα βοηθήσουμε να θεραπευτούν και να τα στηρίξουμε. Δυστυχώς, όμως, σπάνια γίνεται λόγος για τα άτομα που συμβιώνουν με τους ψυχικά ασθενείς.

  Σε αυτό το άρθρο, θα δώσουμε έμφαση σε αυτά τα άτομα, που δίχως άλλο η προσπάθεια τους είναι γενναία και οπωσδήποτε χρειάζονται και αυτά ψυχολογική στήριξη και δύναμη για να βοηθήσουν με τη σειρά τους ψυχικά ασθενείς.

  Επειδή, είναι δύσκολο να δώσουμε μια σειρά οδηγιών για το πώς να αντεπεξέλθουμε σε τέτοιες καταστάσεις, θα προσπαθήσω μέσω παραδειγμάτων να δώσω μερικές χρήσιμες συμβουλές.

  Καταρχάς, θα πρέπει να δούμε τι ρόλο κατέχει το άτομο στην οικογένεια, εάν είναι παιδί ή εάν είναι μέλος από τους γονείς ή εάν είναι γιαγιά, παππούς. Όλες αυτές οι περιπτώσεις είναι πολύ διαφορετικές και έχουν τελείως διαφορετικό αντίκτυπο στα υπόλοιπα μέλη.

  Για παράδειγμα, εάν το ψυχικά ασθενές άτομο είναι ένα από τα παιδιά, θα πρέπει να υπολογίσουμε τα υπόλοιπα αδέλφια, αλλά και τους γονείς που οπωσδήποτε έχουν ανάγκη από μεγάλη υποστήριξη, τόσο από το περιβάλλον τους όσο και από ειδικούς σε σχέση με την ασθένεια.

  Ιδίως για τα αδέλφια, είναι πολύ δύσκολο να συνυπάρχεις καθώς, ένα μεγάλο μέρος του ενδιαφέροντος των γονέων πέφτει στον ψυχικά ασθενή, με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα παιδιά να νιώθουν παραμελημένα ή να βιώνουν αδιαφορία και έλλειψη στοργής και φροντίδας από τους γονείς τους.

  Συχνά, αυτά τα παιδιά μιμούνται τις συμπεριφορές του παιδιού που πάσχει, για να κερδίσουν το ενδιαφέρον των γονιών τους, ή κλείνονται στον εαυτό τους ή πολλές φορές εκδηλώνουν επιθετικότητα προς τους γονείς ή και προς το ίδιο το παιδί που πάσχει.

  Έχουν λοιπόν ανάγκη από στήριξη αλλά και το ίδιο ενδιαφέρον, χωρίς διακρίσεις από τους γονείς τους. Οι ειδικοί ψυχικής υγείας, ιδίως παιδοψυχολόγοι συχνά είναι οι κατάλληλοι για να βοηθήσουν τα παιδιά να προσαρμοστούν σε μια κατάσταση και να βελτιώσουν τις σχέσεις μεταξύ των αδελφών.
  Οι γονείς με τη σειρά τους, έχουν ανάγκη από ψυχολογική υποστήριξη, καθώς και από συμβουλευτική, σχετικά με το πώς να διαχειριστούν, όχι μόνο το παιδί τους που πάσχει, αλλά οπωσδήποτε και τα υπόλοιπα παιδιά που ζουν μαζί τους στο σπίτι, ώστε να υπάρχει ισορροπία, ηρεμία και γαλήνη στο οικογενειακό περιβάλλον.

  Τέλος, εάν το μέλος που πάσχει είναι ένα από τους γονείς, ή από τους παππούδες, θα πρέπει να υπολογίσουμε τα παιδιά, που στις περισσότερες φορές ανάλογα με το φύλο, αναλαμβάνουν το ρόλο του γονέα που πάσχει και για τα ίδια, αλλά και για τα υπόλοιπα αδέλφια. Αυτά είναι ιδίως τα μεγαλύτερα σε ηλικία παιδιά ή αυτά τα οποία είναι πιο ώριμα και συνειδητοποιημένα με αυτό που συμβαίνει.

  Αυτά τα παιδιά, συχνά ωριμάζουν πριν της ώρας τους, ή πολλές φορές απευαισθητοποιούνται και απομακρύνονται από το οικογενειακό περιβάλλον, κάνοντας καταχρήσεις και έχοντας παραβατική συμπεριφορά για να ξεχάσουν αυτό που συμβαίνει εντός του σπιτιού ή γιατί δυσκολεύονται πάρα πολύ να διαχειριστούν όλη αυτή την κατάσταση.

  Εάν το μέλος είναι τρίτο στην οικογένεια, η γιαγιά ή ο παππούς, τότε το βάρος πέφτει στα άτομα φροντίδας, όπου κι αυτά έχουν ανάγκη από συμβουλευτική για να μάθουν να διαχειρίζονται την κατάσταση αλλά, και στήριξη για να σηκώσουν το βαρύ φορτίο της ψυχικής ασθένειας.

  Σε κάθε περίπτωση χρειάζεται υπομονή, και μεγάλη ανοχή στις συχνά παράλογες απαιτήσεις ή κινήσεις που μπορεί να κάνει ο ψυχικά ασθενής. Και τέλος, μην ξεχνάτε πως κάθε επεισόδιο κάνει τον κύκλο του και με σωστή φαρμακευτική αγωγή το άτομο έρχεται σε ισορροπία, οπωσδήποτε η ψυχοθεραπεία και ένα καλό υποστηρικτικό πλαίσιο διευκολύνουν το άτομο να επανέλθει το συντομότερο σε ψυχική ηρεμία και γαλήνη.