Σχέση αγάπης ή σχέση εξάρτησης;

  Οι σχέσεις των ανθρώπων είναι πολύ περίπλοκες, αυτό συμβαίνει γιατί εμείς οι άνθρωποι ως είδος είμαστε αρκετά περίπλοκοι, περίεργοι, δύσκολοι, ιδιότροποί, είμαστε μεταξύ μας εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες. Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχουν άνθρωποι που μοιάζουν ή είναι ίδιοι μεταξύ τους.

  Πολλές φορές, ακούτε τους γύρω σας να λένε, είμαστε ίδιοι, μοιάζουμε πολύ. Κι όμως, σίγουρα υπάρχουν χαρακτηριστικά που σίγουρα είναι διαφορετικά, ή εντελώς αντίθετα. Το θέμα είναι, σε τι δείχνουμε εμείς ενδιαφέρον, σε αυτά που μοιάζουμε ή σε αυτά που διαφέρουμε με τους άλλους;

  Όταν, λοιπόν, αναπτύσσετε μία σχέση στενή με κάποιον και δένεστε μαζί του, ερωτεύεστε, τον μαθαίνετε, τον συνηθίζετε. Κάπως έτσι, με το πέρασμα του χρόνου αναπτύσσεται η σχέση αγάπης και τείνετε να λέτε πως ταιριάζουμε πολύ, έστω και σε κάποια πράγματα αν όχι σε όλα.

  Εκεί, είναι ίσως που κάπου υπερισχύει ο ένας από τους δύο. Αυτό σημαίνει, πως τα θέλω του ενός γίνονται, θέλω του άλλου. Αυτός που έχει την πιο ισχυρή προσωπικότητα, συνήθως επιβάλλει τις δικές του προτιμήσεις. Όλα αυτά βέβαια, δεν γίνονται καταναγκαστικά από τα δύο μέλη, είναι συμπεριφορές αυθόρμητες, ασυνείδητες πολλές φορές, παρασυρόμενες από το πάθος, την αγάπη, τον έρωτα.

  Προσαρμόζονται λοιπόν, οι δύο σύντροφοι στη σχέση, μαθαίνουν να επικοινωνούν, να καταλαβαίνουν ο ένας τον άλλον. Πολλές φορές, γνωρίζονται τόσο καλά, που πριν ακόμα πει ο σύντροφος τι θέλει, η επιθυμία του έχει γίνει πραγματικότητα από τον άλλον σύντροφο. Είναι η γνωστή ερωτική τηλεπάθεια που συνδέει τους δύο ερωτευμένους.

  Είναι ο καιρός που το ζευγάρι επιθυμεί να περνάει τον χρόνο μόνο του, γιατί ο ένας λαχταρά τον άλλον. Η κάθε μέρα τους φέρνει πιο κοντά και δένονται όλο και πιο πολύ. Οι μέρες περνούν και η σχέση δυναμώνει περισσότερο.

  Τώρα, ήρθε η στιγμή που θα πρέπει να μιλήσουμε για τον αμοιβαίο σεβασμό. Το κάθε μέλος της σχέσης είναι απαραίτητο να σέβεται το άλλο. Μόνο έτσι θα συνυπάρχουν αρμονικά και ευτυχισμένα. Έχουν πλέον, γνωριστεί καλά και αρχίζουν να ξεχωρίζουν οι προσωπικότητες τους, τα θέλω τους, οι επιθυμίες τους.

  Οι σχέσεις εξάρτησης είναι πολύ συνηθισμένες. Αυτό συμβαίνει, διότι δεν είναι όλοι οι άνθρωποι δυναμικοί, ισχυροί χαρακτήρες και παρασύρονται συχνά από τις σανίδες σωτηρίας τους. Ο σύντροφος σας είναι εκείνος, που θα σας συμπαρασταθεί, που θα σταθεί δίπλα σας στις δύσκολες στιγμές, εκείνος που θα πονέσει όταν πονάτε και στον κίνδυνο θα σας σώσει.

  Όταν βιώνετε τέτοιες στιγμές, έρχεστε πιο κοντά με τον άλλον και δένεστε περισσότερο. Είναι πολύ δύσκολο, υπό αυτήν την έννοια, να έρθετε σε αντιπαράθεση μαζί του για τα διαφορετικά θέλω ή για τις διαφορετικές προτιμήσεις. Αυτό συμβαίνει, γιατί τέτοια προβλήματα θεωρούνται ασήμαντα, όταν μαζί έχετε αντιμετωπίσει πολύ δυσκολότερες καταστάσεις.

  Η σχέση εξάρτησης αφορά και τα δύο άτομα, ο ένας είναι δεμένος στον άλλον. Μιλάω φυσικά για τις υγιείς σχέσεις, καθώς η εξάρτηση πολλές φορές μπορεί να ξεφύγει και να δημιουργήσει πρόβλημα στο ένα από τα δύο μέλη, όταν ο ένας κάνει τη ζωή του, όπως επιθυμεί και ο άλλος γαντζωμένος πάνω του ζει την ζωή του άλλου και όχι τη δική του.

  Η μαγική λοιπόν, λέξη είναι ο σεβασμός, όπως προαναφέρθηκε, ο σεβασμός μεταξύ των δύο μελών της σχέσης, η εκτίμηση αμφίδρομα, από τον έναν στον άλλον και η συνεχόμενη προσπάθεια να κάνετε ευτυχισμένο τον σύντροφό σας χωρίς ποτέ να ξεχνάτε να κάνετε πρώτα ευτυχισμένο τον ίδιο σας τον εαυτό.

  Εύχομαι όλοι να βιώνετε την αγάπη στη ζωή σας, δυναμικά και να την προσφέρετε απλόχερα στους ανθρώπους που είναι κοντά σας. Γιατί η αγάπη σας δίνει ζωή και ο έρωτας δύναμη και ευδιαθεσία.

Τύψεις, ενοχές, ερινύες…

  Ο άνθρωπος από τη φύση του είναι ένα ον τόσο δημιουργικό, αλλά συνάμα το ίδιο και καταστροφικό, όχι μόνο για τους άλλους, αλλά πολλές φορές και για τον ίδιο του τον εαυτό.

  Υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν το δίκαιο στους νόμους της πολιτείας, αλλά πολλές φορές και στους νόμους της ηθικής, αυτούς δηλαδή που φτιάχνουν οι άνθρωποι, διαφορετικούς για την κάθε κοινωνία. Είναι εκείνοι οι νόμοι, που παρέχουν την ισορροπία στη συμβίωση τους.

  Υπάρχουν όμως, και άλλοι, οι οποίοι πέρα από τους γραπτούς και άγραφους νόμους, έχουν υιοθετήσει τον δικό τους κώδικα δεοντολογίας, ένα μοναδικό κώδικα ηθικής, τον οποίο κατέχει ο καθένας μας λίγο πολύ, αλλά σε κάποιους λειτουργεί καθοριστικά.

  Σε αυτό το άρθρο, θα ασχοληθούμε με τη δεύτερη ομάδα, που όλοι εμείς δεν απέχουμε πολύ, ανάλογα με την περίσταση που αντιμετωπίζουμε κάθε φορά. Οι περισσότεροι, λοιπόν, έχουμε το δικό μας προσωπικό κώδικα ηθικής, ο οποίος όμως, συχνά, συμβαδίζει με το συνήθη κώδικα δεοντολογίας της κοινωνίας.

  Το πρόβλημα είναι, όταν τυγχάνει να απέχουμε από τον ‘κοινό’ κώδικα, και δικάζουμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Δυστυχώς, σε αυτές τις περιπτώσεις δεν είμαστε καθόλου επιεικείς, και η ετυμηγορία είναι ένας ισόβιος ψυχικός πόνος, ο οποίος συχνά ονομάζεται τύψεις, ενοχές ή πιο ποιητικά, ερινύες.

  Αυτοί οι άνθρωποι γίνονται πολλοί σκληροί με τον εαυτό τους, συνεχώς λαμβάνουν οι ίδιοι τις ευθύνες, και δε μοιράζονται το φορτίο με τους άλλους συνυπεύθυνους. Βρίσκονται σε άσχημη διάθεση, καθώς μονίμως βρίσκουν κάτι να κατηγορήσουν τον εαυτό τους, και παραπονιούνται διαρκώς για την άτυχη ζωή τους.

  Οι άνθρωποι είναι επιλεκτικοί, δίνουν σημασία στα γεγονότα που θέλουν αυτοί να δώσουν σημασία. Κάποιοι λοιπόν, επισημαίνουν τα ευχάριστα γεγονότα στην ζωή τους, ενώ κάποιοι άλλοι τονίζουν τα δυσάρεστα και αναλώνονται στο να συζητούν συνέχεια για όλες τις άσχημες στιγμές της καθημερινότητάς τους.

  Η δεύτερη ομάδα, κατακλύζεται συχνά από δυσκολίες και ανυπέρβλητα εμπόδια, και για όλα αυτά συνήθως επιρρίπτουν ευθύνες στον εαυτό τους, δεν έχουν αυτοεκτίμηση αλλά ούτε και αυτοπεποίθηση, και αυτό είναι που επιβαρύνει συχνά την κατάστασή τους.

  Συχνά, αυτά τα άτομα μπορεί να οδηγηθούν και στην κατάθλιψη και για μεγάλο χρονικό διάστημα να μη μπορούν να ανακύψουν. Χρειάζονται υποστήριξη από το οικογενειακό περιβάλλον και πολλές φορές είναι αναγκαία η αρωγή ειδικού ψυχικής υγείας καθώς, τα γνωστικά σχήματα που κατέχουν για την ζωή τους, πρέπει να αντικατασταθούν με νέα. Μια δουλειά που δύσκολα μπορεί να επιτευχθεί από τα ίδια τα άτομα.

  Όπως οι περισσότεροι, έτσι και αυτή ομάδα ατόμων δυσκολεύεται να αποδεχθεί το πρόβλημά της, οπότε είναι αναγκαίο να εφαρμόσουμε ειδικούς χειρισμούς για να τους βοηθήσουμε να ξεμπλοκάρουν, με υπομονή και μεγάλη υποστήριξη. Μη διστάζετε να ζητήσετε βοήθεια, όταν το έχετε ανάγκη, είναι κάτι τόσο φυσικό, όλοι κάποιες φορές χρειαζόμαστε ένα χέρι βοηθείας.

Η διαφορετική οπτική γωνία.

  Η διαφορετική οπτική γωνία είναι ένας παράγοντας που θα πρέπει να συμπεριλάβουμε, κάθε φορά που συζητάμε με κάποιον, κάθε φορά που ερχόμαστε σε αντιπαράθεση με κάποιον, κάθε φορά που έχουμε μία κοινωνική διαλεκτική αλληλεπίδραση.

  Είναι ο διαφορετικός και συνάμα μοναδικός τρόπος του καθενός να βλέπει τις καταστάσεις και να αντιδρά σε αυτές, σύμφωνα με τον δικό του σωστό τρόπο, σύμφωνα με τα δικά του θέλω και τις δικές του αρχές.

  Πολλές φορές όμως, αυτός ο διαφορετικός τρόπος μπορεί να δημιουργήσει πολλά προβλήματα, πολλές παρεξηγήσεις, και οι σχέσεις να έλθουν σε ρήξη, με τη μοναδική αιτία, τις παρερμηνείες αυτών που λέγονται.

  Θα μπορούσαμε να το καταλάβουμε καλύτερα, μέσα από αυτό το παράδειγμα: Ένα ζευγάρι μετά από χρόνια γάμου αντιμετώπιζε προβλήματα επικοινωνίας. Αυτό συνέβαινε, γιατί και οι δύο μετέφραζαν διαφορετικά τα μηνύματα που λάμβαναν στην επικοινωνία τους, με αποτέλεσμα να θυμώνει ο ένας με τον άλλον, και να έρχονται συνεχώς σε ρήξη.

  Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτών των διαφωνιών είναι το ακόλουθο. Ο σύζυγος είχε επιστρέψει από την δουλειά στο σπίτι, ήταν αρκετά κουρασμένος, και κάθισε να παρακολουθήσει κάποιο τηλεοπτικό πρόγραμμα για να χαλαρώσει. Η σύζυγός του, του είχε ετοιμάσει το αγαπημένο του δείπνο, επειδή ήταν πολύ χαρούμενη για την προαγωγή της.

  Όταν τον κάλεσε να έλθει στο τραπέζι, εκείνος της είπε πως είχε φάει κάτι από έξω, και συνέχισε να βλέπει τηλεόραση. Εκείνη εξοργίστηκε, που δεν ήταν κοντά της να χαρεί με την επιτυχία της, που δεν την ενημέρωσε ότι θα έτρωγε κάτι απέξω… και πολλές άλλες σκέψεις που διαβρώνουν μία σχέση.

  Αντίθετα, εκείνος από την πλευρά του, σκεπτόταν, πως δεν του έφτανε η κούραση της δουλείας, έπρεπε να ανεχτεί και τη μουρμούρα της συζύγου του, και ένιωθε πως δεν τον καταλάβαινε.

  Αυτή η αίσθηση, του να μην σε καταλαβαίνει ο άλλος, θεωρώ πως λίγο πολύ την νιώθει ο καθένας καθημερινά στις λεκτικές αλληλεπιδράσεις του με τους άλλους. Αυτό συμβαίνει, γιατί απλώς σκεπτόμαστε διαφορετικά, και σπάνια μπαίνουμε στην διαδικασία να δούμε τα πραγματικά μηνύματα που λαμβάνουμε από την οπτική γωνία του αποστολέα.

  Επιπλέον, δεν έχουμε τον χρόνο ή τη διάθεση να αναλύσουμε κάθε λεκτικό μήνυμα που λαμβάνουμε. Στο παράδειγμα μας, θα μπορούσαν και οι δύο να μιλήσουν για τους πραγματικούς λόγους που είναι σε αυτήν την κατάσταση, η σύζυγος για την ικανοποίηση που πήρε προαγωγή, και ο σύζυγος για την πραγματικά δύσκολη μέρα που πέρασε στην δουλειά του.

  Αν λοιπόν, όλοι δεν αφήναμε απλώς μηνύματα να αιωρούνται, αν δίναμε περισσότερες εξηγήσεις για τις αντίστοιχες συμπεριφορές μας, αν ακούγαμε πιο προσεκτικά τον άλλον, ζητώντας παραπάνω πληροφορίες για το τι νιώθει.

  Τότε ίσως, θα μπορούσαμε να βιώσουμε καλύτερα τον όρο ενσυναίσθηση, να μπούμε δηλαδή στην θέση του άλλου, να τον νιώσουμε και να τον καταλάβουμε, με αποτέλεσμα να έχουμε πιο εποικοδομητικές συζητήσεις, χωρίς παρερμηνείες και παρεξηγήσεις. Η επικοινωνία είναι ένα απαραίτητο κομμάτι στην ζωή μας, όσο λοιπόν, βελτιώνουμε τις επικοινωνιακές μας δεξιότητες, τόσο πιο εύκολη κάνουμε την ζωή μας.

Πώς θα βοηθήσουμε τα παιδιά μας να βιώσουν ανώδυνα ένα διαζύγιο.

  Το διαζύγιο δεν είναι μία λύση για τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει ένας γάμος. Δεν είναι μια ελεύθερη επιλογή για την βελτίωση της προσωπικής μας ζωής αλλά μία έξοδος. Φυγή από μια αδιέξοδη εμπειρία που μας εξουθενώνει. Χωρίζουμε όχι επειδή αντιμετωπίζουμε δυσκολίες ή επειδή δεν τα βρίσκουμε με τον σύντροφό μας αλλά επειδή δεν αντέχουμε άλλο. Τις περισσότερες φορές δεν φεύγει κανείς ήρεμα από την κύρια είσοδο του σπιτιού του αλλά δραπετεύει αναγκαστικά από την έξοδο κινδύνου ή πηδάει απ' το παράθυρο για να σωθεί.

  Για πολλά ζευγάρια, η απόφαση για το εάν θα πάρουν ή όχι διαζύγιο δε συνιστά διόλου εύκολη υπόθεση ούτε και γρήγορη διαδικασία. Η πορεία προς τον χωρισμό, αρκετά συχνά είναι γεμάτη από δύσκολα και επώδυνα συναισθήματα όπως έντονου άγχους, αμφιβολιών, ανασφάλειας και ενοχών. Και φυσικά στο επίκεντρο όλων αυτών των συναισθημάτων και κυρίως των ενοχών, βρίσκονται τα παιδιά.

  Ακούμε συχνά από τους γονείς: «Τι θα γίνει με τα παιδιά;», «Δεν θα αντέξω να πληγώσω τα παιδιά μου», «Το καλό των παιδιών θα ήταν να μην δουν και να μην ακούσουν τίποτα για το διαζύγιο». Γύρω από όλες αυτές τις προστατευτικές τάσεις των γονιών έχουν δημιουργηθεί πολλοί μύθοι. Ένας από αυτούς είναι η ανησυχητικά  αυξανομένη  πεποίθηση ότι ένα παιδί δεν μπορεί να βιώσει το διαζύγιο των γονιών του, χωρίς να υποστεί ιδιαίτερα βαθιά και σχεδόν μόνιμα ψυχολογικά τραύματα. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, πολλά ζευγάρια μένουν μαζί διατηρώντας  δυσάρεστες καταστάσεις μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον με αποτέλεσμα, παρότι δεν παίρνουν διαζύγιο με στόχο την προστασία των παιδιών τους, να τους παρέχουν εν τέλει ένα καθόλα ακατάλληλο περιβάλλον για να μεγαλώσουν, να μάθουν τον εαυτό τους και να κοινωνικοποιηθούν.

  Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που θεωρούν το διαζύγιο αναπόφευκτο, δεν είναι λίγες οι φορές που αρκετοί γονείς επικοινωνούν το κομμάτι του διαζυγίου με τέτοιο τρόπο στο παιδί, ώστε να απέχει πολύ από την αλήθεια και τις πραγματικές συνέπειες του γεγονότος αυτού για την ζωή του. Αρκετοί γονείς, δηλαδή,  λειτουργούν κάποιες φορές σαν να κλείνουν το παιδί τους σε μια αυτοσχέδια γυάλα εμποδίζοντάς το να εκφράσει τις αναμενόμενες αγωνίες του, να διαχειριστεί τους φόβους του, πραγματικούς ή φανταστικούς, δίνοντάς του υπερβολικές υποσχέσεις. Παρουσιάζουν τις συνθήκες πολύ διαφορετικές από ότι είναι στην πραγματικότητα, με αποτέλεσμα το παιδί να βρίσκεται σε σύγχυση και απορία. Προσπαθούν με κάθε τρόπο  να εφευρίσκουν δικαιολογίες, ώστε το παιδί να είναι συνέχεια χαρούμενο λέγοντας του αναπόφευκτα πολλά ψέματα.

  Η πραγματικότητα, ωστόσο, μπορεί να είναι και είναι τις περισσότερες φορές διαφορετική. Ωστόσο όμως αρκετές έρευνες δείχνουν πως τα περισσότερα παιδιά μπορούν να επιζήσουν από την αναμφίβολα τραυματική εμπειρία του διαζυγίου των γονιών τους με την ελάχιστη δυνατή ψυχολογική φθορά. Τα παιδιά είναι δυνατόν να αποκτήσουν, αλλά και έχουν αρκετά αποθέματα συναισθηματικής ανθεκτικότητας, την οποία μπορούν να επιδείξουν, αν τους δοθεί η ευκαιρία να παλέψουν και να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους. Είναι ικανά εν δυνάμει και μπορούν να τα καταφέρουν.

  Πολύ συχνά όμως υπάρχουν παιδιά, τα οποία δεν καταφέρνουν να βγουν αλώβητα από μια τέτοια εμπειρία. Βιώνουν έντονα και δύσκολα συναισθήματα, τα οποία τα ταλαιπωρούν για πολλά χρόνια. Ακόμη και μια ψυχολογική θεραπεία δεν μπορεί να λειτουργήσει ως πανάκεια. Κυρίως ένα από τα σημαντικά που μας παρέχει η ψυχολογική  θεραπεία είναι να βοηθάει τα άτομα να κατανοήσουν και να νοηματοδοτήσουν τις πράξεις τους. Κανένας ειδικός δεν  μπορεί να εξασφαλίσει ριζική αλλαγή. Μια παιδική ψυχή δεν μπορεί  να αποκοπεί από τις τραυματικές τις εμπειρίες. Τις περισσότερες φορές καλείται να συνυπάρξει με αυτές τις εμπειρίες. Και αυτό είναι ίσως ένα από τα πράγματα που οφείλει να συμμεριστεί ο γονιός.

  Από την πλευρά των γονέων ακόμη και στις περιπτώσεις, όπου το ζευγάρι έχει άκρως δυσάρεστες και αρνητικές αλληλεπιδράσεις και συμπεριφορές ,το πιο σημαντικό είναι η προστασία του παιδιού και για αυτό επιδεικνύουν ιδιαίτερα στοργική και προστατευτική συμπεριφορά απέναντί του.  Δυστυχώς ορισμένοι γονείς δεν κατανοούν πόσο σημαντικό  είναι να βοηθήσουν τα παιδιά τους να διαχειριστούν το μεταξύ τους χωρισμό. Δε συνειδητοποιούν ότι παραμένει κανείς πατέρας και μητέρα ενός παιδιού και όταν δεν έχει πια την ιδιότητα του συζύγου. Ενώ, δηλαδή, αρκετοί γονείς έχουν εξαρχής όλη την καλή διάθεση να μην πληγώσουν τα παιδιά τους και όχι μόνο θέλουν, αλλά κάνουν και ότι μπορούν προς αυτή την κατεύθυνση, σε επόμενα στάδια του διαζυγίου η συνεχόμενη αλλαγή στη συζυγική σχέση επηρεάζει δραστικά και τη σχέση που έχουν με τα παιδιά τους.

  Οι γονείς πλέον, αν και αρχικός τους στόχος ήταν το να μην επηρεαστεί η σχέση που έχουν με τα παιδιά τους, δε συμπεριφέρονται ως τέτοιοι, αλλά περισσότερο ως χωρισμένοι σύζυγοι απέναντι στα παιδιά, τα οποία φυσικά συνεχίζουν αδιάλειπτα να έχουν ανάγκη ίσως και περισσότερο από κάθε άλλη φορά τους γονείς τους. Και σε αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται ο πυρήνας όλων των μετέπειτα δυσκολιών, καθώς τα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα να δουν πραγματικά τι τα απασχολεί, να εκφράσουν και εν τέλει να διαχειριστούν όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται, τα όποια προβλήματα, τις ανάγκες, τις επιθυμίες, τα όνειρα , τους στόχους και τα εμπόδια που θα προκύψουν. Η δυνατότητα δεν υπάρχει αφού οι πιο σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή τους, οι γονείς τους δεν είναι κάτω από αυτές τις συνθήκες διαθέσιμοι.

  Ολοκληρώνοντας, ως γονείς θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά μας να διαχειριστούν με τη βοήθειά μας μια δύσκολη περίοδο για τα ίδια, που είναι ο χωρισμός των γονιών τους. Επιπλέον θα είναι πολύ βοηθητικό, αν παραδεχθούμε ότι όπως και να’ χει θα κάνουμε λάθη. Είναι άκρως σημαντικό, να διασφαλίσουμε τη δική μας σταθερότητα, ηρεμία, ασφάλεια και ψυχραιμία, έτσι ώστε να μπορούμε με υπομονή, κατανόηση και σεβασμό να επεξεργαζόμαστε αυτά τα λάθη μαζί με τα παιδιά μας και βέβαια για να μπορούμε να είμαστε ποιοτικά και ουσιαστικά εκεί σε κάθε τους ανάγκη. Μπορούμε λοιπόν, να είμαστε στοργικοί, με αφοσίωση και δέσμευση γονείς, έστω και αν έχουμε πάρει διαζύγιο.