Πώς θα βοηθήσουμε τα παιδιά μας να βιώσουν ανώδυνα ένα διαζύγιο.

  Το διαζύγιο δεν είναι μία λύση για τα προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζει ένας γάμος. Δεν είναι μια ελεύθερη επιλογή για την βελτίωση της προσωπικής μας ζωής αλλά μία έξοδος. Φυγή από μια αδιέξοδη εμπειρία που μας εξουθενώνει. Χωρίζουμε όχι επειδή αντιμετωπίζουμε δυσκολίες ή επειδή δεν τα βρίσκουμε με τον σύντροφό μας αλλά επειδή δεν αντέχουμε άλλο. Τις περισσότερες φορές δεν φεύγει κανείς ήρεμα από την κύρια είσοδο του σπιτιού του αλλά δραπετεύει αναγκαστικά από την έξοδο κινδύνου ή πηδάει απ' το παράθυρο για να σωθεί.

  Για πολλά ζευγάρια, η απόφαση για το εάν θα πάρουν ή όχι διαζύγιο δε συνιστά διόλου εύκολη υπόθεση ούτε και γρήγορη διαδικασία. Η πορεία προς τον χωρισμό, αρκετά συχνά είναι γεμάτη από δύσκολα και επώδυνα συναισθήματα όπως έντονου άγχους, αμφιβολιών, ανασφάλειας και ενοχών. Και φυσικά στο επίκεντρο όλων αυτών των συναισθημάτων και κυρίως των ενοχών, βρίσκονται τα παιδιά.

  Ακούμε συχνά από τους γονείς: «Τι θα γίνει με τα παιδιά;», «Δεν θα αντέξω να πληγώσω τα παιδιά μου», «Το καλό των παιδιών θα ήταν να μην δουν και να μην ακούσουν τίποτα για το διαζύγιο». Γύρω από όλες αυτές τις προστατευτικές τάσεις των γονιών έχουν δημιουργηθεί πολλοί μύθοι. Ένας από αυτούς είναι η ανησυχητικά  αυξανομένη  πεποίθηση ότι ένα παιδί δεν μπορεί να βιώσει το διαζύγιο των γονιών του, χωρίς να υποστεί ιδιαίτερα βαθιά και σχεδόν μόνιμα ψυχολογικά τραύματα. Για αυτόν ακριβώς το λόγο, πολλά ζευγάρια μένουν μαζί διατηρώντας  δυσάρεστες καταστάσεις μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον με αποτέλεσμα, παρότι δεν παίρνουν διαζύγιο με στόχο την προστασία των παιδιών τους, να τους παρέχουν εν τέλει ένα καθόλα ακατάλληλο περιβάλλον για να μεγαλώσουν, να μάθουν τον εαυτό τους και να κοινωνικοποιηθούν.

  Αλλά ακόμη και στην περίπτωση που θεωρούν το διαζύγιο αναπόφευκτο, δεν είναι λίγες οι φορές που αρκετοί γονείς επικοινωνούν το κομμάτι του διαζυγίου με τέτοιο τρόπο στο παιδί, ώστε να απέχει πολύ από την αλήθεια και τις πραγματικές συνέπειες του γεγονότος αυτού για την ζωή του. Αρκετοί γονείς, δηλαδή,  λειτουργούν κάποιες φορές σαν να κλείνουν το παιδί τους σε μια αυτοσχέδια γυάλα εμποδίζοντάς το να εκφράσει τις αναμενόμενες αγωνίες του, να διαχειριστεί τους φόβους του, πραγματικούς ή φανταστικούς, δίνοντάς του υπερβολικές υποσχέσεις. Παρουσιάζουν τις συνθήκες πολύ διαφορετικές από ότι είναι στην πραγματικότητα, με αποτέλεσμα το παιδί να βρίσκεται σε σύγχυση και απορία. Προσπαθούν με κάθε τρόπο  να εφευρίσκουν δικαιολογίες, ώστε το παιδί να είναι συνέχεια χαρούμενο λέγοντας του αναπόφευκτα πολλά ψέματα.

  Η πραγματικότητα, ωστόσο, μπορεί να είναι και είναι τις περισσότερες φορές διαφορετική. Ωστόσο όμως αρκετές έρευνες δείχνουν πως τα περισσότερα παιδιά μπορούν να επιζήσουν από την αναμφίβολα τραυματική εμπειρία του διαζυγίου των γονιών τους με την ελάχιστη δυνατή ψυχολογική φθορά. Τα παιδιά είναι δυνατόν να αποκτήσουν, αλλά και έχουν αρκετά αποθέματα συναισθηματικής ανθεκτικότητας, την οποία μπορούν να επιδείξουν, αν τους δοθεί η ευκαιρία να παλέψουν και να αντιμετωπίσουν τους φόβους τους. Είναι ικανά εν δυνάμει και μπορούν να τα καταφέρουν.

  Πολύ συχνά όμως υπάρχουν παιδιά, τα οποία δεν καταφέρνουν να βγουν αλώβητα από μια τέτοια εμπειρία. Βιώνουν έντονα και δύσκολα συναισθήματα, τα οποία τα ταλαιπωρούν για πολλά χρόνια. Ακόμη και μια ψυχολογική θεραπεία δεν μπορεί να λειτουργήσει ως πανάκεια. Κυρίως ένα από τα σημαντικά που μας παρέχει η ψυχολογική  θεραπεία είναι να βοηθάει τα άτομα να κατανοήσουν και να νοηματοδοτήσουν τις πράξεις τους. Κανένας ειδικός δεν  μπορεί να εξασφαλίσει ριζική αλλαγή. Μια παιδική ψυχή δεν μπορεί  να αποκοπεί από τις τραυματικές τις εμπειρίες. Τις περισσότερες φορές καλείται να συνυπάρξει με αυτές τις εμπειρίες. Και αυτό είναι ίσως ένα από τα πράγματα που οφείλει να συμμεριστεί ο γονιός.

  Από την πλευρά των γονέων ακόμη και στις περιπτώσεις, όπου το ζευγάρι έχει άκρως δυσάρεστες και αρνητικές αλληλεπιδράσεις και συμπεριφορές ,το πιο σημαντικό είναι η προστασία του παιδιού και για αυτό επιδεικνύουν ιδιαίτερα στοργική και προστατευτική συμπεριφορά απέναντί του.  Δυστυχώς ορισμένοι γονείς δεν κατανοούν πόσο σημαντικό  είναι να βοηθήσουν τα παιδιά τους να διαχειριστούν το μεταξύ τους χωρισμό. Δε συνειδητοποιούν ότι παραμένει κανείς πατέρας και μητέρα ενός παιδιού και όταν δεν έχει πια την ιδιότητα του συζύγου. Ενώ, δηλαδή, αρκετοί γονείς έχουν εξαρχής όλη την καλή διάθεση να μην πληγώσουν τα παιδιά τους και όχι μόνο θέλουν, αλλά κάνουν και ότι μπορούν προς αυτή την κατεύθυνση, σε επόμενα στάδια του διαζυγίου η συνεχόμενη αλλαγή στη συζυγική σχέση επηρεάζει δραστικά και τη σχέση που έχουν με τα παιδιά τους.

  Οι γονείς πλέον, αν και αρχικός τους στόχος ήταν το να μην επηρεαστεί η σχέση που έχουν με τα παιδιά τους, δε συμπεριφέρονται ως τέτοιοι, αλλά περισσότερο ως χωρισμένοι σύζυγοι απέναντι στα παιδιά, τα οποία φυσικά συνεχίζουν αδιάλειπτα να έχουν ανάγκη ίσως και περισσότερο από κάθε άλλη φορά τους γονείς τους. Και σε αυτό ακριβώς το σημείο βρίσκεται ο πυρήνας όλων των μετέπειτα δυσκολιών, καθώς τα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα να δουν πραγματικά τι τα απασχολεί, να εκφράσουν και εν τέλει να διαχειριστούν όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται, τα όποια προβλήματα, τις ανάγκες, τις επιθυμίες, τα όνειρα , τους στόχους και τα εμπόδια που θα προκύψουν. Η δυνατότητα δεν υπάρχει αφού οι πιο σημαντικοί άνθρωποι στη ζωή τους, οι γονείς τους δεν είναι κάτω από αυτές τις συνθήκες διαθέσιμοι.

  Ολοκληρώνοντας, ως γονείς θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να δώσουμε την ευκαιρία στα παιδιά μας να διαχειριστούν με τη βοήθειά μας μια δύσκολη περίοδο για τα ίδια, που είναι ο χωρισμός των γονιών τους. Επιπλέον θα είναι πολύ βοηθητικό, αν παραδεχθούμε ότι όπως και να’ χει θα κάνουμε λάθη. Είναι άκρως σημαντικό, να διασφαλίσουμε τη δική μας σταθερότητα, ηρεμία, ασφάλεια και ψυχραιμία, έτσι ώστε να μπορούμε με υπομονή, κατανόηση και σεβασμό να επεξεργαζόμαστε αυτά τα λάθη μαζί με τα παιδιά μας και βέβαια για να μπορούμε να είμαστε ποιοτικά και ουσιαστικά εκεί σε κάθε τους ανάγκη. Μπορούμε λοιπόν, να είμαστε στοργικοί, με αφοσίωση και δέσμευση γονείς, έστω και αν έχουμε πάρει διαζύγιο.