Ελένη Χαλμαντζή - Ψυχολόγος

Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012

Σεξουαλική διαπαιδαγώγηση, πώς να ενημερώσετε τα παιδιά σας.


  Σίγουρα οι γονείς θέλουν να δουν το παιδί τους ως πετυχημένο ενήλικα. Κάνουν τα πάντα, επωμίζονται οικονομικά βάρη ώστε να τους δώσουν γνώσεις για αυτήν την επιτυχία. Δεν πρέπει να ξεχνούν όμως ότι η σεξουαλική υγεία και οι υγιείς διαπροσωπικές τους σχέσεις είναι κάποια από τα σημαντικότερα κλειδιά στο άνοιγμα της πορείας του για ολοκλήρωση της προσωπικότητας  και της επιτυχίας. Πώς θα μπορέσουν λοιπόν οι γονείς να ενημερώσουν και να διαπαιδαγωγήσουν σωστά τα παιδιά τους σχετικά με την παιδική σεξουαλικότητα;
  Καταρχάς αφού φυσικά ενημερωθούν οι ίδιοι σωστά γύρω από το σεξ, γιατί ίσως πολλά πράγματα δεν τα γνωρίζουν ή τα γνωρίζουν λάθος. Έστω και αν αυτό είναι ήδη σημαντικό, το πρόβλημα δεν εστιάζεται μόνον στο τι θα πούμε αλλά και το πώς θα το πούμε. Η πληροφορία μπορεί σίγουρα να ενημερώσει όμως χρειάζεται συναίσθημα, ψυχή, καρδιά ώστε να μπορέσουμε να περάσουμε το μήνυμα στο παιδί, ότι το σεξ είναι μια φυσιολογική ανθρώπινη λειτουργία που πηγάζει από το ένστικτο της σεξουαλικότητας και αισθήματα ενοχής, ντροπής και φόβου μόνον κακό μπορούν να προκαλέσουν στη ψυχοσεξουαλική ανάπτυξη του παιδιού. Οι γονείς όμως και κυρίως αυτοί που είναι μεγαλύτεροι σε ηλικία, μεγάλωσαν και γαλουχήθηκαν με μια αρνητική στάση συνήθως των δικών τους γονέων απέναντι στην παιδική σεξουαλικότητα, με ενοχές αναστολές και πολλά ταμπού.

  Έτσι βρίσκονται σε μια δύσκολη και άχαρη θέση. Λαμβάνουν νέες γνώσεις, πληροφορίες, μηνύματα γύρω από το σεξ, διαφορετικές από ότι ήξεραν. Στην προσπάθειά τους λοιπόν να εκσυγχρονισθούν και να εναρμονιστούν στα καινούργια δεδομένα ώστε να βοηθήσουν τα παιδιά τους, προσπαθούν να μεταδώσουν αυτές τις νέες πληροφορίες χωρίς να τις βιώνουν, χωρίς να νιώθουν αυτό που λένε. Έτσι συνήθως δεν πείθουν και δεν λαμβάνονται καν υπόψη από τα παιδιά τους!
  H σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι, πράγματι, μία από τις πιο δύσκολες και ευαίσθητες υποχρεώσεις των γονέων. Υπάρχουν άραγε τρόποι για να ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να σας πλησιάσουν, να σας εμπιστευτούν και να σας θέσουν τα ερωτήματα που τα απασχολούν; Και με ποιον τρόπο θα γίνει αυτή η συζήτηση δημιουργική και εποικοδομητική;
  Αν και τα παιδιά θέλουν να μάθουν από τους γονείς τους για το σεξ, στρέφονται σε αυτούς μόνο όταν αισθάνονται ότι δεν θα τα αποθαρρύνουν και ότι θα δεχτούν τις ερωτήσεις τους. Το κρίσιμο σημείο, επομένως, για να έχετε καλή επικοινωνία με το παιδί είναι να το ενθαρρύνετε να κάνει ερωτήσεις, να είστε υποστηρικτικοί και θετικοί. Μην αποφεύγετε τις ερωτήσεις, όσο δύσκολες και σοκαριστικές κι αν σας φαίνονται. Μπορεί, για παράδειγμα, το παιδί σας να σας ρωτήσει «Τι είναι το AIDS»; ή «Τι είναι το προφυλακτικό»;.
  Αν δεν γνωρίζετε με ακρίβεια την απάντηση ή αν είστε απασχολημένοι, δείξτε στο παιδί ότι προσέξατε την ερώτησή του και πείτε του «Αυτό δεν το ξέρω ακριβώς, πρέπει να διαβάσω λίγο για να σου πω το σωστό» ή «Δεν έχω χρόνο τώρα να σου απαντήσω σε ένα τόσο σοβαρό θέμα. Θα σου μιλήσω όταν θα έχω τελειώσει τις δουλειές μου». Είναι αυτονόητο, επίσης, ότι πρέπει να επανέλθετε στο ερώτημα για να το απαντήσετε και όχι να το ξεχάσετε ή να το αποσιωπήσετε. Έτσι, όχι μόνο το παιδί θα λάβει απάντηση σε όσα το απασχολούν, αλλά θα αισθανθεί ότι έχετε στραμμένη την προσοχή σας σε αυτό, οπότε θα σας εμπιστεύεται ευκολότερα.
  Οι πληροφορίες και οι εξηγήσεις που δίνετε πρέπει να είναι διατυπωμένες με απλό και ειλικρινή τρόπο. Είναι προτιμότερο να ξεπεράσετε την αμηχανία σας και να δώσετε στο παιδί μία πλήρη και άμεση απάντηση, γιατί αλλιώς υπάρχει ο κίνδυνος να δώσει το παιδί τις δικές του φανταστικές ερμηνείες, οι οποίες μπορεί να το φοβίσουν. Είναι σίγουρο ότι τα παιδιά, ανάλογα με την ηλικία τους, δεν είναι σε θέση να τα καταλάβουν όλα. Μην αφήνετε, ωστόσο, κενά στις πληροφορίες που δίνετε. Να είστε ειλικρινείς, ανοιχτοί και υπομονετικοί. Αφιερώστε χρόνο στο παιδί όταν συζητάτε για το σεξ. Το παιδί μπορεί να δυσκολεύεται να κάνει την ερώτηση. Θυμηθείτε ότι το παιδί μπορεί να φοβάται να ρωτήσει ή να δυσκολεύεται να εκφραστεί. Αφήστε το να ολοκληρώσει την ερώτησή του και μη βιάζεστε να απαντήσετε, γιατί μπορεί να καταλάβετε τι γνωρίζει ήδη ή αν έχει παρερμηνεύσει κάποια πράγματα. Περιμένετε ότι το παιδί θα σας ρωτήσει ξανά και ξανά για το ίδιο πράγμα, κάτι απολύτως φυσιολογικό. Είναι, επίσης, πολύ πιθανό να αρχίσει το παιδί να σας κάνει ερωτήσεις σε ακατάλληλο χώρο ή μπροστά σε άλλους. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, αποφύγετε να το μαλώσετε και να το κάνετε να αισθανθεί ντροπή μπροστά σε άλλους. Μπορείτε να πείτε στο παιδί με σταθερό τόνο: «Είναι ενδιαφέρον αυτό που ρωτάς, αλλά θα το συζητήσουμε όταν θα είμαστε μόνοι μας».

  Οι γονείς χρειάζεται να προετοιμάσουν τα παιδιά τους, γιατί το σεξ είναι μία από τις βασικότερες λειτουργίες της ζωής. Η υγιής και ισορροπημένη σεξουαλική ζωή παίζει καθοριστικό ρόλο στη γενική ισορροπία του ατόμου, στην ψυχική του υγεία και στη δημιουργία ικανοποιητικών ερωτικών και συναισθηματικών δεσμών. Είναι, επομένως, πολύ σημαντικό να προετοιμαστεί το παιδί σωστά για τις πρώτες σεξουαλικές του εμπειρίες. Υπάρχει η παρεξηγημένη πεποίθηση ότι όταν το παιδί γνωρίζει για το σεξ, χάνει την αθωότητά του. Όταν όμως το παιδί γνωρίζει για το σεξ, ξέρει τι θέλει και τι όχι και μπορεί να το εκφράσει και να το ελέγξει. H άγνοια εμποδίζει την εξέλιξή του σε έναν ισορροπημένο ενήλικο.
  Τέλος, θα πρέπει να προσέξετε τι δεν πρέπει να κάνετε, για παράδειγμα μην πείτε στο παιδί σας «Δεν είσαι αρκετά μεγάλος/η για να συζητήσουμε αυτό το θέμα». Επίσης μην πιέζετε το παιδί να συζητήσετε για το σεξ, γιατί θα δυσκολευτεί να σας μιλήσει ελεύθερα. Μην πειράζετε το παιδί σας και μην αφήνετε άλλους να το πειράζουν όταν περνάει στη φάση της εφηβείας και το σώμα του αλλάζει. Και τέλος μην κάνετε πολλά αστεία όταν μιλάτε για το σεξ, γιατί το παιδί θα νομίσει ότι δεν είναι πολύ σοβαρό θέμα.
  Η σωστή ενημέρωση για τη σεξουαλική ζωή, τους μύθους και τις αλήθειες γύρω από το σεξ, την αντισύλληψη και την προφύλαξη από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα προετοιμάζουν τον έφηβο να δημιουργήσει στο μέλλον βαθιές και ουσιαστικές διαπροσωπικές σχέσεις. Με το να μιλήσουν οι γονείς για το σεξ στο παιδί τους, το ίδιο λαμβάνει το μήνυμα ότι οι γονείς του αποδέχονται τη σεξουαλικότητά του, είναι δίπλα του και το εμπιστεύονται.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου