Θέμα : Η ενδοοικογενειακή βία ως κοινωνικό φαινόμενο.

  Το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας αποτελεί εδώ και δεκαετίες επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος. Για τη συντηρητική ελληνική κοινωνία  το πρόβλημα αυτό παραμένει ταμπού και χαρακτηρίζεται ως «οικογενειακό ζήτημα». Δυστυχώς το πέπλο της σιωπής, εμποδίζει την αντιμετώπιση του προβλήματος και αποτρέπει την ουσιαστική διερεύνηση του.

  Η ενδοοικογενειακή βία συνιστά ένα φαινόμενο διαπολιτισμικό, διαγενεαλογικό, διαχρονικό και δεν γνωρίζει κοινωνικές τάξεις. Στην Ελλάδα, το ποσοστό της βίας μέσα στην οικογένεια ανέρχεται στο 31%. Όμως η πραγματική διάσταση του προβλήματος δεν μπορεί να δοθεί, αφού ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών που κακοποιείται φοβάται να το καταγγείλει. Ενδεικτικά περίπου 1 στα 20 περιστατικά καταγγέλλεται στις Αρχές.

  Αυτό που πιθανότατα εξηγεί την ενδοοικογενειακή βία, είναι οι ρόλοι εξουσίας, όπου ο πιο ισχυρός επιβάλλεται στον πιο αδύναμο. Και αυτό μπορεί να επεκταθεί και σε άλλους «αδύναμους» στην οικογένεια -ηλικιωμένους γονείς, στα παιδιά, παιδιά με αναπηρία ή νοητική υστέρηση κ.λπ.- και όχι αποκλειστικά και μόνο τη σύζυγο. Έτσι συχνά παρατηρούμε πως και οι γυναίκες, όταν βρεθούν σε θέση ισχύος και εξουσίας, συμπεριφέρονται κατά ανάλογα βίαιο τρόπο.

  Το κόστος της ενδοοικογενειακής βίας είναι πολύ μεγάλο και για την κοινωνία. Σωματικές και ψυχολογικές βλάβες, θάνατοι, αύξηση της χρήσης υπηρεσιών υγείας, αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών και των δημοσίων δαπανών για την υγεία, τραυματισμοί βρεφών ή μικρών παιδιών, αύξηση των κοινωνικά αποκλεισμένων ομάδων (γυναίκες και παιδιά χωρίς στέγη, εισόδημα κ.λ.π.) ψυχολογικές επιπτώσεις στα παιδιά, αύξηση στη ζήτηση νοσοκομειακών, κοινωνικών και σωφρονιστικών υπηρεσιών.

  Η χειρότερη κοινωνική επίπτωση όμως είναι η αναπαραγωγή της βίας μέσω των παιδιών, η οποία υπονομεύει ολόκληρες γενεές. Τα παιδιά που βιώνουν σκηνές ενδοοικογενειακής βίας έχουν περισσότερες πιθανότητες, να γίνουν η επόμενη γενιά θυμάτων ή θυτών και να αναπτύξουν παραβατική συμπεριφορά με συνηθισμένες μορφές τη χρήση ναρκωτικών και αλκοόλ, τη φυγή από το σπίτι και τα πολλαπλά προβλήματα στο σχολείο.

  Οι γονείς οι οποίοι καταφεύγουν στην χρήση σωματικής βίας είναι άτομα «προβληματικά». Η χρησιμοποίηση της βίας, απέναντι στα παιδιά, αποτελεί γι’ αυτούς μία μορφή διεξόδου, από τα όσα τους απασχολούν. Σε καμία όμως περίπτωση το γεγονός αυτό δεν αποτελεί δικαιολογία. Η μηδενική ανοχή, θα πρέπει να κυριαρχεί απέναντι σε κάθε μορφή βίας η οποία απευθύνεται σε παιδιά, ακόμη και όταν αυτή εμφανίζεται με την πρόφαση του σωφρονισμού.

  Δεν υπάρχει ένας συγκεκριμένος παράγοντας που να προκαλεί τη βία ή να καθορίζει πως ένας άνθρωπος στη ζωή του θα ασκήσει βία. Διαμορφώνεται μέσω της αλληλεπίδρασης διαφόρων και ίσως διαφορετικών παραγόντων , γεγονός που επαληθεύει την πολυπλοκότητά του. Οι ορισμοί που έχουν δοθεί για την ενδοοικογενειακή κακοποίηση και τις μορφές της είναι πολυάριθμοι. Οι τραυματικές επιπτώσεις της παιδικής κακοποίησης εμφανίζονται ιδιαίτερα ισχυρές για τα παιδιά, ενώ πολλοί ερευνητές υπογραμμίζουν σημαντικά την μακροχρόνια δράσης τους.

  Με βάση λοιπόν τα παραπάνω συμπεραίνουμε την σπουδαιότητα των μέτρων αρωγής και προστασίας των θυμάτων. Η συμβολή ειδικευμένων επαγγελματιών (ψυχολόγων, γιατρών, εγκληματολόγων, νομικών, κοινωνιολόγων κ.τ.λ.), κρίνεται σημαντική και απαραίτητη για την παροχή θεραπευτικού – προστατευτικού πλαισίου. Καθώς επίσης και η καθιέρωση θεραπείας των υπολοίπων μελών της οικογένειας αλλά και μεταχείρισης του δράστη (ανάλογα με την περίπτωση). Τέλος επιτακτική καθίσταται η δημιουργία στρατηγικών πρόληψης, που θα αποτρέψουν την διαιώνιση του φαινομένου.