Πότε κάποιος είναι εξαρτημένος στον σύντροφό του και πως θα μάθει να ζει ανεξάρτητος;

 

  H εξάρτηση από μια σχέση, αποτελεί ένα τρόπο συμπεριφοράς στον οποίο τα άτομα που πάσχουν απ’ αυτήν τοποθετούν τις ανάγκες των άλλων πάντα πάνω από τις δικές τους ανάγκες. Συνήθως τα εξαρτημένα άτομα προέρχονται από δυσλειτουργικές οικογένειες (γονείς ή αδέλφια με προβλήματα αλκοολισμού ή ναρκωτικών), αυτό όμως δεν είναι απόλυτο. Σε άλλες περιπτώσεις μιλάμε για άτομα με έλλειψη αυτοπεποίθησης, ενώ και ο γονιδιακός παράγοντας μπορεί να οδηγήσει σε εξαρτημένες προσωπικότητες

  Είναι πολλές οι περιπτώσεις που κάποιος βρίσκεται σε μια σχέση χωρίς να ξέρει απόλυτα ποια είναι τα ακριβή συναισθήματά του για το σύντροφό του. Η αγάπη, ο ερωτάς και η εξάρτηση είναι έννοιες που μπερδεύονται και μπερδεύουν και το ίδιο το άτομο μέσα στη σχέση. Στην περίπτωση της συναισθηματικής εξάρτησης του ενός συντρόφου από τον άλλο είναι δυνατό μια σχέση να διαιωνίζεται βασισμένη σε λανθασμένους λόγους με καταστροφικές συνέπειες για το ζευγάρι.

  Τα εξαρτημένα άτομα, δεν έχουν υγιείς και ισορροπημένες σχέσεις, συνήθως
μπερδεύουν την αγάπη με τη λύπηση και πλησιάζουν ανθρώπους με εθισμούς και ψυχολογικά προβλήματα, παραβλέποντας τα προβλήματα που αυτοί αντιμετωπίζουν. Επιπλέον παίρνουν το ρόλο οσιομάρτυρα μέσα στις σχέσεις τους, στη συνέχεια όμως κουράζονται και αισθάνονται σταδιακά ότι τους εκμεταλλεύονται. Αποφεύγουν να αντιμετωπίσουν δύσκολες συναισθηματικές καταστάσεις και χάνουν την εμπιστοσύνη που είχαν σε αγαπημένα τους πρόσωπα (φίλους ή συγγενείς). Παράλληλα στην αποτυχία τους να αντιμετωπίσουν τα προβλήματά τους, συχνά βρίσκουν και οι ίδιοι δίοδο στο ποτό, τα ναρκωτικά ή τον τζόγο.

  Τα ιατρικά συμπτώματα της εξάρτησης είναι η άρνηση καθώς τα άτομα που παγιδευτήκαν σε εξαρτημένες σχέσεις αποφεύγουν την αλήθεια. Διατηρούν επίμονα την ιδέα πως είναι μόνο αφοσιωμένοι στις ανάγκες των άλλων. Επίσης χαμηλή αυτοεκτίμηση όταν τα εξαρτημένα άτομα κρίνουν τους εαυτούς τους πολύ σκληρά, νιώθουν πως δεν αξίζουν την αγάπη κανενός και δύσκολα πιστεύουν τα κομπλιμέντα τρίτων, ιδίως όσα αφορούν την εξωτερική τους εμφάνιση. Όπως επίσης και παθητικότητα, κυρίως οι εξαρτημένες γυναίκες συμφωνούν με τη γνώμη των άλλων για να μην έρθουν σε ρήξη, φοβούμενες την απόρριψη. Κάνουν ελεύθερες σεξουαλικές σχέσεις για να επιβεβαιωθούν, βάζοντας στην άκρη τα δικά τους συμφέροντα και ενδιαφέροντα.

  Το να ζεις σε μια εξαρτημένη σχέση, είναι να βιώνεις μια σχέση μονόπλευρη ή συναισθηματικά καταχρηστική. Ο ένας από τους δύο(συνήθως η γυναίκα) νιώθει φόβο, οργή, πόνο και ντροπή αλλά αποφεύγει το χωρισμό. Ο ένας δεν λέει την αλήθεια για τα προβλήματα του άλλου με το φόβο μήπως τον χάσει (ειδικά αν πρόκειται για μακροχρόνια σχέση). Γυναίκες που βιώνουν εξαρτημένες σχέσεις, καταφεύγουν συχνά στην απιστία. Διότι μέσα από τις παράλληλες σχέσεις που δημιουργούν επιβεβαιώνονται ως γυναίκες καλύπτοντας περιστασιακά τα συναισθηματικά κενά τους από την σταθερή σχέση.

  Στα προχωρημένα στάδια της, η εξάρτηση διορθώνεται μόνο με ψυχοθεραπεία, οικογενειακή θεραπεία, ή ατομική θεραπεία συμπεριφοράς. Βασική προϋπόθεση επιτυχίας είναι το πάσχον άτομο να αναγνωρίζει το πρόβλημα και να θέλει να αντιμετωπίσει τις ανάγκες του. Η θεραπεία μπορεί να γίνεται σε ατομικό ή και ομαδικό επίπεδο. Σκοπός της είναι οι γυναίκες να έρθουν σε επαφή με τον εαυτό τους και να ανακαλύψουν τα κρυμμένα τους συναισθήματα. Η όλη διαδικασία μπορεί να είναι επώδυνη και χρονοβόρα, έχει όμως αποτέλεσμα.

  Εδώ είναι κάποια ερωτήματα για να καταλάβεις αν ανήκεις στην ομάδα των συντρόφων που βιώνουν μια εξαρτημένη σχέση: σκέψου εάν εκφράζεις την γνώμη σου όταν διαφωνείς με κάτι που υποστηρίζει ο σύντροφό σου, εκφράζεις τα πραγματικά σου συναισθήματα; Μήπως ανησυχείς για την κρίση των άλλων, αγνοώντας την δική σου γνώμη, νιώθεις ανεπαρκής και αισθάνεσαι απόρριψη από τον σύντροφό σου; Μήπως δεν νιώθεις άνετα όταν σου κάνουν κομπλιμέντα; Όταν κάτι δε θέλεις να το κάνεις, το αρνείσαι ή το κάνεις παρόλα αυτά. Αντιμετωπίζεις προβλήματα αλκοολισμού ή αισθάνεται διαρκή θυμό και καταπίεση και δεν θες πλέον να μιλάς σε φίλους για τα προβλήματά σου;

  Αν κάνεις αρκετά από τα παραπάνω, τότε δυστυχώς η σχέση σου χαρακτηρίζεται ως εξαρτημένη και εσύ ελάχιστα βιώνεις ικανοποίηση και ευχαρίστηση από αυτήν. Φρόντισε τον εαυτό σου και ικανοποίησε τις προσωπικές σου ανάγκες. Αντιμετώπισε με θάρρος τα προβλήματα και τις αδυναμίες σου. Κάλυψε τα κενά που σε κάνουν να νιώθεις ότι δεν αξίζεις. Εστίασε στις δικές σου ανάγκες.

  Με αυτόν τον τρόπο δεν θα αναζητάς ασφάλεια προσπαθώντας να ελέγξεις και να αλλάξεις τους άλλους. Καλλιέργησε την πνευματική σου πλευρά. Μάθε να μην παγιδεύεσαι σε παιχνίδια σχέσεων, απέφυγε επικίνδυνους ρόλους όπως το να είσαι σωτήρας ή θύμα του συντρόφου σου. Βρες μια ομάδα υποστήριξης φίλων. Ανοίξου και μοιράσου με τους άλλους ότι έμαθες από μια τέτοια εμπειρία. Και τέλος μπορείς να ζητήσεις βοήθεια από κάποιον ειδικό όπου θα σε οδηγήσει την ανεξαρτησία και την ελευθερία.